Reklama

Felietony

O kilku ważnych rzeczach

Jeżeli nie zaakceptujemy zasady solidarności, nie wyjdziemy lepsi z tego kryzysu.

Niedziela Ogólnopolska 5/2022, str. 21

[ TEMATY ]

ekonomia

Polski Ład

Bożena Sztajner/Niedziela

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Reklama

Mawiają, że w życiu pewne są tylko dwie rzeczy: śmierć i podatki. Jako katolicy uszczegóławiamy ten pierwszy i bardziej oczywisty element konieczności ludzkiego życia, dodając do niego sąd Boży i werdykt Sędziego Najsprawiedliwszego: niebo, piekło lub czyściec. Dziś odnieśmy się jednak do podatków – wiadomo, że nikt ich nie lubi. Kościół mówi o nich niewiele, ale nie z tego powodu. Przede wszystkim nie podaje on konkretnego programu podatkowego, bo to nie jego sprawa. Jak napisał św. Jan Paweł II w swojej drugiej encyklice społecznej Sollicitudo rei socialis: „Kościół nie proponuje bowiem systemów czy programów gospodarczych i politycznych ani też nie stawia jednych ponad innymi, byleby godność człowieka była należycie uszanowana i umacniana, a Kościołowi była pozostawiona konieczna przestrzeń do wypełnienia własnego posłannictwa w świecie” (nr 41). Można zatem powiedzieć, że są tylko dwa kryteria oceny pomysłów gospodarczych, ekonomicznych czy politycznych z punktu widzenia nauki społecznej Kościoła: godność człowieka (szczególnie najsłabszego, bo to on najczęściej bywa krzywdzony) i w wersji rozszerzonej – poszanowanie wolności jako największej wartości. Ta zasada czerpie poniekąd swoją siłę ze słynnego zdania Pana Jezusa, któremu jako pierwszemu zadano pytanie o ocenę zasadności płacenia podatków i relacji między władzą ziemską i duchową: „Oddajcie więc cezarowi to, co należy do cezara, a Bogu to, co należy do Boga” (Mt 22, 21).

Postanowiłem podjąć ten temat, bo dziś niemal wszystkich zajmuje Polski Ład. Pod tą nazwą kryje się największa po 1989 r. zmiana „reguł gry” w państwie. Według zapowiedzi autorów, Polski Ład ma na celu, technicznie i z grubsza rzecz biorąc, sprawiedliwość. Chodzi w nim o to, żeby obciążenia obowiązkami wobec państwa były sprawiedliwie rozdzielone. Faktem jest, że wcześniej sprawiedliwie nie było. Fachowcy mówią, że nasz system podatkowy był do tej pory regresywny. Co to znaczy? Mniej więcej tyle, że państwo, tzn. wszystkie jego agendy i usługi publiczne, było w głównej mierze utrzymywane przez osoby o niższych dochodach. To oni, a jest ich przytłaczająca większość, wpłacali do kasy państwowej najwięcej. To na ich barkach w dużej mierze spoczywały losy państwa. W innych, bardziej rozwiniętych krajach system podatkowy jest progresywny. W skrócie: im obywatel zarabia więcej, tym więcej dokłada się do wspólnej kasy. To stąd zapowiedzi, że zdecydowana większość Polaków skorzysta na Polskim Ładzie, bo zostanie im w kieszeni więcej pieniędzy, zaś kilkaset tysięcy najwięcej zarabiających Polaków będzie musiało zapłacić wyższą daninę. Tak przedstawiano ideę tej fundamentalnej zmiany i w tym sensie katolicka nauka społeczna, ale i każdy rozsądny człowiek oceniliby te zamierzenia jako dobre i sprawiedliwe.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Z Polskim Ładem – jak prawdopodobnie z każdą wielką strukturalną i skomplikowaną zmianą, odbywającą się na dodatek w żywym organizmie wspólnoty państwowej i niejako w biegu – łatwo nie ma i pojawiły się pewne komplikacje. Wydaje się, że na razie – jak pokazują badania – ludzie zawiesili swój sąd, czekając na pierwszą czy drugą wypłatę pensji, bo najlepiej „poznaje się po owocach”. Poczekamy, zobaczymy...

Polski Ład jest otwarciem się na epokę popandemiczną. Wiem, że nieco ryzykuję tym stwierdzeniem, bo pandemia nadal trwa, a przed nami omikron, o którym więcej nie wiemy, niż wiemy (zresztą tak jak o wszystkim w czasie pandemii). W każdym razie do zmian w kierunku lepszego świata zachęcał papież Franciszek. Poświęcona temu była w dużej mierze jego ostatnia encyklika społeczna Fratelli tutti. Czy znajdziemy w niej kryteria do oceny tego nowego ładu? Moim zdaniem – tak. Już sam tytuł nawołuje do tego, byśmy po pandemii spojrzeli na siebie nawzajem jako na siostry i braci, a nie jak na rywali czy, nie daj Boże, wrogów. Papież, gdy pisał tę encyklikę, myślał przede wszystkim o losie najsłabszych i najuboższych, jakby przeczuwając, że przy niezmienionym paradygmacie pandemia jeszcze bardziej pogłębi nierówności, do tego stopnia, że bogatsi staną się jeszcze bogatsi, a biedniejsi – jeszcze biedniejsi. Wiele wskazuje na to, że Ojciec Święty miał rację. W wydanej także w czasie pandemii książce Powróćmy do marzeń przestrzegał w kontekście międzynarodowym, ale ta zasada obowiązuje także wewnątrz narodów, że „jeżeli nie zaakceptujemy zasady solidarności między narodami, nie wyjdziemy lepsi z tego kryzysu”.

2022-01-25 11:45

Ocena: +2 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Odnaleźli fundament dla biznesu

Moralność a ekonomia, czy to zestawienie jest możliwe? Na jakich podstawach zbudować działalność gospodarczą, aby była prowadzona godziwie? Jak pogodzić życie prywatne z zawodowym, gdy małżeństwo pracuje razem? O tych sprawach i nie tylko rozmawiamy z Danutą i Arkadiuszem Łuszczki, właścicielami firmy Kartony24.eu.

Ireneusz Korpyś: W świadomości wielu ludzi pokutuje jeszcze stereotyp, że z robieniem interesów związana jest jakaś nieuczciwość, o czym świadczą choćby powiedzenia w stylu: „pierwszy milion trzeba ukraść”. Czy ten obraz, jaki ukuty został w okresie transformacji lat 90. jest aktualny? Co Państwo robią, aby go zmienić?
CZYTAJ DALEJ

Wielkopostne zasłony w Orawce – do podziwiania tylko przez dziewięć dni w roku

2025-04-07 19:56

[ TEMATY ]

Wielki Post

Parafia św. Jana Chrzciciela w Orawce

Kurtyny wielkopostne. To nimi od V Niedzieli Wielkiego Postu aż do Triduum Paschalnego w niektórych kościołach zasłaniane są ołtarze. W całej Polsce jest ich zaledwie kilkanaście. Cztery z nich zobaczyć można w Orawce.

Powstanie pierwszych opon wielkopostnych, jak nazywane są kurtyny wielkopostne, datuje się na okres średniowiecza. – Tradycja zasłaniania ołtarzy jest bardzo stara. W czasie Wielkiego Postu mamy się umartwić, odwracając wzrok od różnych przyjemności, zwracając się ku męce Chrystusa, jednocząc się z męką Chrystusa, ponieważ nasze życie też jest pełne różnych trudności, cierpień, ale przede wszystkim chcemy odwrócić się od zła i grzechu. Dlatego, zasłania się ołtarze, aby ukryć to bogactwo, aby od tego odwrócić wzrok, aby, można tak powiedzieć, wzrok umartwić. Stąd te zasłony – mówi proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Orawce, ks. Wojciech Mozdyniewicz.
CZYTAJ DALEJ

Gorzkie Żale - 300 lat polskiej tradycji. Co warto wiedzieć o tym nabożeństwie?

2025-04-08 20:45

[ TEMATY ]

Wielki Post

Gorzkie żale

Karol Porwich/Niedziela

Gorzkie Żale to nabożeństwo pasyjne z początku XVIII wieku. Powstały w kościele św. Krzyża w Warszawie. Ksiądz Wawrzyniec Benik, ze zgromadzenia księży misjonarzy Wincentego a Paulo, napisał tekst nowego nabożeństwa oraz opracował jego strukturę na podstawie Godziny Czytań. Gorzkie żale to wyłącznie polska tradycja. Od przeszło 300 lat ożywia pobożność i gromadzi wiernych na rozważaniu Męki Pańskiej.

Nabożeństwo Gorzkich Żali składa się z trzech części poprzedzonych pobudką. Każda część składa się z: Intencji, Hymnu, Lamentu duszy nad cierpiącym Jezusem oraz Rozmowy duszy z Matką Bolesną. Treść śpiewów dotyczy poszczególnych etapów cierpienia Chrystusa: od modlitwy w Ogrojcu aż do skonania na Krzyżu. Tekst całości jest rymowany, co ułatwia jego przyswojenie, zapamiętanie i wyśpiewanie. Pobudka często nazywana jest też Zachętą. Ma na celu rozbudzenie kontemplacji nad cierpieniem Zbawiciela. Jest to bardzo piękny i poetycki tekst, w którym prosimy Boga o przenikający żal, rozpalający nasze serca.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję