Reklama

Wiara

Dyspensa – dlaczego i dla kogo

Na progu Wielkiego Postu powraca temat wyrzeczeń, np. spożywania pokarmów mięsnych w określone dni. Pojawia się też pytanie o udzielanie dyspensy od urządzania zabaw w piątki.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Czym jest dyspensa? Jak podaje kan. 85 Kodeksu prawa kanonicznego, dyspensa jest „rozluźnieniem prawa czysto kościelnego w poszczególnym wypadku”. To jednorazowe zwolnienie z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego. Od Dekalogu nikt nie może odstępować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub grupy osób. Możemy z niej skorzystać, o ile obowiązuje ona w diecezji, na której terenie obecnie przebywamy. Nie ma wówczas znaczenia, z jakiej diecezji pochodzimy ani gdzie mieszkamy.

Dni pokuty

Warto przypomnieć, że z obchodem roku liturgicznego związane są dni i okresy pokuty, o których mówi czwarte przykazanie kościelne: „Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w czasie Wielkiego Postu powstrzymywać się od udziału w zabawach”. Na podstawie Kodeksu prawa kanonicznego z 1983 r., kan. 87 § 1 biskup diecezjalny może udzielić dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Jednak każdy, kto chce skorzystać z ogłoszonej przez biskupów dyspensy, jest zobowiązany do uczynków miłosierdzia.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Jak przypomina prawodawca kościelny, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa obowiązuje we wszystkie piątki roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś kościelna uroczystość. Prawem o wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły 14. rok życia. Kościół równocześnie zachęca duszpasterzy i rodziców do tego, żeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie są jeszcze zobowiązani do wstrzemięźliwości, byli wprowadzani w autentycznego ducha pokuty. Ponadto wierni, którzy nie mają możliwości wyboru pokarmów i muszą spożywać to, co zostanie im podane – np. w miejscach zbiorowego żywienia, gdzie nie są przestrzegane przepisy postne – mogą korzystać z dyspensy od obowiązku wstrzymania się od potraw mięsnych w piątki całego roku. Taka dyspensa nie jest udzielana w Środę Popielcową i Wielki Piątek. Niemożliwość zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek zakłada jednak podjęcie innych form pokuty, takich jak: modlitwa, jałmużna, uczynki pobożności i miłości, wierniejsze spełnianie obowiązków (por. kan. 1249-1253 KPK).

Potrzeba zachowania pokuty

Przedziwną modą naszych czasów jest stopniowe odchodzenie od dni pokutnych i organizowanie m.in. zabaw szkolnych w piątki. Jak napisał jeden z filozofów: „Na tej samej scenie życia stoi krzyż i odbywa się folwarczny taniec”. Tymczasem, jak nam przypomina Kościół, dniami i okresami pokuty są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu. W duchowości chrześcijańskiej post nie jest odrywany od całej postawy pokutnej człowieka. Wpisany jest on bardzo ściśle w chrześcijańską pobożność.

A jeśli chodzi o zabawy w okresie Wielkiego Postu, to powstrzymywanie się od nich sprzyja opanowaniu instynktów i wolności serca – przypomina nam o tym Katechizm Kościoła Katolickiego (n. 2043).

2020-02-11 08:56

Oceń: +4 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Pokuta w Kościele pierwszych wieków (1)

Niedziela świdnicka 13/2019, str. VII

[ TEMATY ]

nawrócenie

pokuta

Wikimedia Commons

Mateo Cerezo, św. Maria Magdalena pokutnica (1666 r.)

Mateo Cerezo, św. Maria Magdalena pokutnica (1666 r.)

Chrystusowe wezwanie do nawrócenia i pokuty oraz władza odpuszczania grzechów stoją u podstaw praktyki pokutnej w Kościele, przybierającej różne formy na przestrzeni dziejów

Chrzest udzielany na „odpuszczenie grzechów” wprowadza przyjmującego go człowieka na drogę świętości wiodącą do życia wiecznego. Dochowanie wierności łasce chrztu pozostaje zatem zawsze podstawowym zadaniem chrześcijanina. Dokonuje się ono poprzez nieustanną walkę z grzechem. Wyznawcy Chrystusa od początku byli tego w pełni świadomi i dlatego podejmowali różne dzieła pokutne, a szczególnie post, modlitwę i jałmużnę, zgodnie ze wskazaniami Ewangelii, aby nie ulec pokusie do złego. Pokutowano także za codziennie przewinienia, które nie pozbawiały łaski chrzcielnej.
CZYTAJ DALEJ

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

2025-04-07 13:15

[ TEMATY ]

aborcja

Adobe Stock

Pro-liferka, dziennikarka, członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka, doradca życia rodzinnego, współautorka serii podręczników do wychowania do życia w rodzinie Magdalena Guziak-Nowak opisuje wstrząsającą relację ze szpitala w Oleśnicy.

ZABILI DZIECKO W 9 MIES. CIĄŻY. Gotowe do samodzielnego życia, prawie noworodka. Tak, w Polsce.
CZYTAJ DALEJ

Wrocław/ Trzy osoby ranne po wybuchu podczas chemicznego eksperymentu w liceum

2025-04-12 16:51

[ TEMATY ]

wypadek

szkola

stock.adobe

Trzy osoby trafiły do szpitala po wybuchu, do którego doszło w sobotę w Liceum Ogólnokształcącym nr 3 we Wrocławiu w trakcie eksperymentu chemicznego. W liceum odbywały się "dni otwarte", podczas których przyszli uczniowie zapoznawali się z ofertą szkoły.

Do eksplozji doszło podczas eksperymentu w pracowni chemicznej LO nr 3 przy ul. Składowej. „Pracownik szkoły przeprowadzał doświadczenie z nadtlenkiem wodoru. Substancja miała spalać się niebieskim płomieniem, ale z niewidomych na razie przyczyn doszło do wybuch” – powiedział PAP rzecznik wrocławskiej policji komisarz Wojciech Jabłoński.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję