Książka ks. Roberta Nęcka „Freundschaft” ukazała się w październiku br. w języku niemieckim nakładem wydawnictwa Christiana-Verlag. Jest to trzecie co do wielkości wydawnictwo w Niemczech. Przekładu na język niemiecki dokonali: dr Franz Weidemann i Zenona Choderny-Loew

Do wiadra pełnego mleka wpadły trzy żaby. Pierwsza była pesymistką. Natychmiast się poddała i utonęła. Druga - wszystko kalkulowała i przeliczała. Stwierdziła, że przy odpowiednich obliczeniach pokona trudności, skupi się na odbiciu do skoku i ocali życie. Jednak w tym zapatrzeniu w siebie nie zauważyła, że wiadro ma uchwyt, i skacząc, śmiertelnie się zraniła. Trzecia żaba kochała uczciwość i rzetelną pracę. Była wytrwała w swoich działaniach, pełna wiary w swoje siły i tak długo skakała, że ubiła masło, ocalając życie.

Ludzkie życie przepełnione jest trudnościami, które można godnie pokonać tylko wtedy, kiedy człowiek wierzy we własne siły i obraca się w środowisku ludzi z zasadami. Być przyjaznym to roztaczać horyzonty uczciwości i pogłębiać swoje relacje z osobami uczciwymi. Oznacza to, że właściwością prawdziwej przyjaźni jest - jak pisał Cyceron - „udzielanie, jak i otrzymywanie napomnień, przy czym jedna strona powinna je czynić szczerze i bez szorstkości, a druga przyjmować cierpliwie i bez oporu”. W tym kontekście udawanie, schlebianie i potakiwanie unicestwia szczerość i rujnuje przyjaźń.

W przyjaźni chodzi bowiem nie tylko o miłość działającą w prawdzie, ale o prawdę wyrażaną w miłości. Z tej racji Arystoteles zaleca, aby z jednej strony unikać pochlebców, którzy zawsze przystosowują się do pragnień innych, a z drugiej - unikać ludzi nieużytecznych, którzy wszystkiemu się przeciwstawiają i wszystko krytykują. Chodzi zatem o stworzenie takiego środowiska, które będzie wspierało i duchowo pomagało w rozwoju ludzkiej osobowości przyjaciela. Tym sposobem atmosfera jednych udziela się drugim, gdyż płaszczyzną wzajemnego przenikania się jest wspaniałomyślność. Dlatego słusznie zauważył ks. Józef Tischner, że wspaniałomyślność zaciera granicę między wdzięcznością a podziwem. Nie ma więc prawdziwej przyjaźni bez wspaniałomyślności. Jej przeciwieństwem jest przyjaźń zakłamana, zawierająca ukryty interes i węsząca jedynie korzyści. W takiej logice „przyjaciel - jak pisał Herodot - staje się dodatkiem do interesu”. Tymczasem interesy powinny stanowić dodatek do przyjaźni.

Przyjaźń ma zatem szansę mocno się zawiązać tylko wtedy, kiedy obie strony rozumieją, że wybranie dobra przyjaźni zobowiązuje do stawania się lepszym. Im większa świadomość przyjaźni, tym większe zrozumienie i większe zaangażowanie. Dlatego podstawą umacniania jedności w przyjaźni nie jest poprawianie bliźniego, lecz wytrwałe poprawianie siebie samego. Oznacza to, że przyjaciela znajdzie ten, kto sam potrafi być przyjacielem. Kto usiłuje się uwolnić od wymogów przyjaźni, dowodzi, że nie człowiek jest wartością samą w sobie, lecz jego dobra, układy, wpływy i stanowiska. Warto tu powtórzyć za Benedyktem XVI, że przyjaciel może być nadzieją dla przyjaciela lub piekłem i stałym zagrożeniem. Przyjaźń zatem może zaistnieć tylko tam, gdzie ludzie wzajemnie obdarzają się szacunkiem i tworzą środowisko wzajemnej życzliwości.