Reklama

Patrząc w niebo

Ryby

Niedziela Ogólnopolska 48/2004

12 grudnia, godz. 19.00

12 grudnia, godz. 19.00

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Pod konstelacjami Andromedy i Pegaza rozciąga się rozległy gwiazdozbiór Ryb, jeden z najważniejszych układów gwiazd. Znajduje się w nim bowiem tzw. punkt równonocy wiosennej, w którym równik niebieski przecina się z ekliptyką. To w tym miejscu Słońce znajduje się pierwszego dnia wiosny. Punkt równonocy wiosennej nazwano punktem Barana, ponieważ kiedyś znajdował się w gwiazdozbiorze o tej właśnie nazwie. Jednak z powodu zjawiska precesji punkt Barana przesunął się do konstelacji Ryb, zaś w przyszłości przesunie się jeszcze dalej - do konstelacji Wodnika. Zjawisko precesji można łatwo zrozumieć, jeżeli tylko uzmysłowimy sobie, że Ziemia zachowuje się podobnie do dziecinnego bąka, którego oś obrotu „zatacza się”, wykonując jeden pełny obrót co 26 000 lat. Dlatego co parę tysięcy lat punkt równonocy wiosennej przemieszcza się o jeden gwiazdozbiór dalej w tempie 1 stopień na 72 lata.
Od punktu Barana mierzy się tzw. rektascensję, czyli kątową odległość między południkiem niebieskim przechodzącym przez ten punkt a południkiem przechodzącym przez dany obiekt na sferze niebieskiej. Aby określić położenie gwiazdy na niebie, oprócz rektascensji należy podać jeszcze jej deklinację, czyli kątową odległość od równika niebieskiego. Ponieważ w ostatnich wiekach starej ery punkt Barana dotarł do granicy Barana i Ryb, w kulturze chrześcijańskiej „Pierwszą Rybę” zaczęto identyfikować z Chrystusem. Narodził się On właśnie wówczas, gdy punkt równonocy wiosennej przesunął się do gwiazdozbioru Ryb, sygnalizując jakby początek nowej ery.
Na wizerunkach z XIII wieku ryby połączone są pyszczkami, zaś późniejsze ryciny pokazują połączenie zupełnie odwrotne. Nazwa najjaśniejszej niebiesko-białej gwiazdy - Al Rischa z arabskiego oznacza powróz lub węzeł. W rzeczywistości jest to układ dwóch gwiazd świecących z odległości ponad 100 lat świetlnych i obiegających się nawzajem co 900 lat. W Rybach znajdziemy też odległą o 13 lat świetlnych Gwiazdę Van Maanena, która jest jednym z pierwszych odkrytych białych karłów. Jej średnica stanowi zaledwie jedną stutysięczną średnicy naszego Słońca, ale już jej masa jest od słonecznej trzy razy większa. Jedna łyżeczka materii tej gwiazdy ważyłaby na Ziemi aż 10 000 kg! W Rybach znajduje się bardzo ciekawa galaktyka spiralna M 74 o masie równej 250 miliardom mas naszego Słońca. Ta odległa o 30 milionów lat świetlnych galaktyka zawiera sporo interesujących mgławic gazowych.
Późnym wieczorem wschodzi teraz planeta Saturn, do której zbliża się jasny Księżyc. We wtorek Saturn „podwieszony” będzie pod Srebrnym Globem, który z każdym następnym dniem będzie się od niego oddalał. Dwie godziny po północy wschodzi planeta Jowisz, a nad ranem - piękna Jutrzenka. Za tydzień ta planeta Wenus widoczna będzie tuż przy czerwonym Marsie. To ostatnie tygodnie dobrych warunków obserwacji Jutrzenki, która powoli zbliża się już do Słońca. Długie miesiące była prawdziwą ozdobą naszego nieba. Wielki Wóz świeci nisko nad północnym horyzontem, również Trójkąt Letni wskazuje na zbliżającą się zimę.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Św. Jakub z Marchii

[ TEMATY ]

święty

Francisco de Zurbarán, Public domain, via Wikimedia Commons

Św. Jakub z Marchii

Św. Jakub z Marchii

Św. Jakub z Marchii (1394-1476) ukończył studia prawnicze, był legatem Stolicy Apostolskiej i wybitnym kaznodzieją. Jako misjonarz przemierzył całe ojczyste Włochy oraz inne kraje Europy.

Jakub przyszedł na świat w 1394 roku w Monteprandone, we Włoszech. Wychował się w wielodzietnej i ubogiej rodzinie, ciężko pracował już w latach dziecięcych, zajmował się pasieniem owiec. W zdobyciu wykształcenia pomógł mu wuj, który był kapłanem. Jakub ukończył studia prawnicze, studiował na kilku włoskich uniwersytetach.
CZYTAJ DALEJ

Śledztwo w sprawie pochodzenia św. Andrzeja Boboli - 30 listopada mija rocznica urodzin męczennika

2025-11-27 14:08

[ TEMATY ]

św. Andrzej Bobola

śledztwo

Muzeum św. Andrzeja Boboli w Warszawie/ fot. Monika Książek

W kilku miejscach w Polsce w dniach 20-28 listopada trwa nowenna przed 434. rocznicą urodzin św. Andrzeja Boboli. Jak się okazuje, z datą i miejscem urodzenia tego świętego wiążą się ciekawe historie.

Nowenna jest odprawiana m.in. w parafii Strachocinie koło Sanoka, z której najprawdopodobniej pochodził św. Andrzej Bobola, i w sanktuarium Matki Bożej w Gietrzwałdzie, gdzie rekolekcje prowadzi proboszcz ze Strachociny ks. prał. Józef Niżnik. Do modlitwy zachęcają także media, które publikują tekst nowenny, m.in. telewizja EWTN, Radio Maryja i Telewizja Trwam, Radio Niepokalanów.
CZYTAJ DALEJ

Tabea z Taizé: Paryż bardzo otwarty na młodzież z wielu krajów

2025-11-28 14:49

[ TEMATY ]

Taize

Paryż

młodzież

Tabea

bardzo otwarty

z wielu krajów

ks. Tomasz Sokół / Polskfir.fr

Modlitwa wspólnoty Taizé w polskim kościele na "Concorde" w Paryżu

Modlitwa wspólnoty Taizé w polskim kościele na Concorde w Paryżu

To będzie bardzo, bardzo fajne wydarzenie. Mam nadzieję, że będzie możliwość spotkań młodych z całej Europy. Myślę, że Paryż jest bardzo otwarty na młodzież z innych krajów. Parafie też są bardzo otwarte - powiedziała portalowi Polskifr.fr Tabea, która należy do wolontariuszy wspólnoty z Taizé. W dniach 28 grudnia 2025 - 1 stycznia 2026 w stolicy Francji odbędzie się 48. Europejskie Spotkanie Młodych.

Tabea jest Niemką. Urodziła się niedaleko granicy z Polską. Studiowała we Frankfurcie nad Odrą. Tam po raz pierwszy uczestniczyła w kursie języka polskiego, a potem podjęła decyzję, żeby studiować w Krakowie, później Wrocławiu. Ma za sobą również dwa lata pracy w Poznaniu. „Cała rodzina jest niemiecka. Polskiego uczyłam się” - opowiedziała. Naukę języka Polaków uznała za dobry pomysł, „bo to nasi sąsiedzi”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję