Reklama

Wystawa fotograficzna w Poniatowej

Kościoły nadwiślańskie

Niedziela lubelska 32/2002

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dekanat Opole Lubelskie obejmuje 12 parafii, położonych na prawym brzegu Wisły, stąd pomysł na tytuł wystawy fotograficznej, ukazującej wszystkie kościoły dekanatu. Została ona wykonana przez oddział parafialny Akcji Katolickiej w Poniatowej, który zakupił fotografie od Poniatowskiego Towarzystwa Fotograficznego. Z drewna i utwardzonego styropianu wykonano przenośne, łatwe do ustawienia w każdym miejscu plansze. Dzięki temu wystawa była przewożona i eksponowana w poszczególnych parafiach. Fotografie, przedstawiające również wnętrza kościołów, są uzupełnione napisami informującymi o historii i architekturze przedstawionych obiektów.

Wystawa jest ciekawą lekcją historii "Małej Ojczyzny". Ukazuje, jak na niewielkim obszarze poprzez wieki budowane były kolejne świątynie, ich zróżnicowanie architektoniczne i związane z nimi wydarzenia.

Jednym z najstarszych kościołów na Lubelszczyźnie jest kościół w Piotrawinie. Według przekazów już w XI w. zbudowano tu drewniany kościół pw. św. Tomasza Apostoła. Prawdopodobnie był to jeden z pierwszych kościołów po tej stronie Wisły. Tutaj rozegrały się opisane przez Jana Długosza wydarzenia związane z cudem wskrzeszenia Piotra Strzemieńczyka (zwanego później Piotrowinem) przez biskupa Stanisława, który w 1079 r. poniósł męczeńską śmierć w kościele na Skałce. Drewniany kościół spłonął, a fundatorem zbudowanego w 1440 r., do którego dołączono wezwanie św. Stanisława, był bp Zbigniew Oleśnicki. Kościół jest murowany z cegły, w stylu gotyckim, znajduje się w nim wiele cennych zabytków sztuki sakralnej. Również ciekawe zabytki, w tym jedyna w Polsce kolekcja obrazów wotywnych, znajduje się w Muzeum Parafialnym. Na cmentarzu przykościelnym jest kaplica - grobowiec Strzemieńczyka, obok głowice kolumn przygotowane do planowanej w XVII w. budowy bazyliki. Z dokonanego tu cudu wskrzeszenia i szerzącego się kultu św. Stanisława kościół stał się znanym sanktuarium. Corocznie 8 maja odbywa się tu odpust, gromadzących licznych pielgrzymów. Położony malowniczo na wysokim brzegu Wisły Piotrawin przyciąga też turystów.

W XVI w. budowane były kościoły w Kazimierzu Dolnym i pobliskim Chodlu, na terenie obecnego dekanatu nie powstał żaden kościół, natomiast z XVII w. pochodzą trzy świątynie: w Opolu Lubelskim, Wilkowie i Rybitwach. Obecny kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Opolu Lubelskim zbudowano w latach 1650-1675 w stylu wczesnobarokowym, jest murowany z cegły i otynkowany. Znajdują się w nim zabytkowe polichromie, obrazy, szaty i naczynia liturgiczne. Oryginalna jest dzwonnica - brama w ogrodzeniu cmentarza kościelnego z trzema dzwonami. Kościół w Wilkowie pw. Św. Floriana i św. Urszuli leży niedaleko Wisły, na jego ogrodzeniu zaznaczona jest wysokość, około 2 m., do jakiej sięgał poziom wody podczas powodzi nawiedzających te okolice. W ołtarzu głównym znajduje się zabytkowa rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego z XVIII w. Kościół pw. Wszystkich Świętych w Rybitwach jest murowany z kamienia wapiennego w stylu renesansu lubelskiego. Był dwukrotnie całkowicie zniszczony podczas działań wojennych w 1914 i 1944r. Na jego frontonie znajduje się wart uwagi napis : "Bóg widzi, Czas ucieka, Śmierć goni, Sąd czeka". Do parafii Rybitwy należał Józefów nad Wisłą, w którym zakon Bernardynów zbudował kościół pw. Bożego Ciała i klasztor w latach 1730-1743. Kościół barokowy, murowany z cegły i otynkowany spłonął dwukrotnie w 1915 r. i 1944 r. Parafie w Rybitwach i Józefowie były kilkakrotnie łączone i dzielone, siedzibą parafii stał się Józefów ostatecznie w 1946 r. na mocy dekretu bp. Stefana Wyszyńskiego.

Z XVIII w. pochodzi też klasycystyczny kościół pw. Świętej Trójcy we Wrzelowcu (parafia Kluczkowice). Wzniesiony jest na rzucie wydłużonego ośmioboku, nakryty kopułą z latarnia, jednoprzestrzenny. W stylu klasycystycznym wybudowano w połowie XIX w. mały kościołek pw. św. Wawrzyńca w Karczmiskach.

W XX w. powstało na terenie dekanatu pięć kościołów, najbardziej zróżnicowanych stylistycznie. W 1920 r. wzniesiono w Kraczewicach drewniany kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, nawiązujący formą do tradycyjnych budowli sakralnych, charakteryzujących się prostokątnym korpusem nawowym wyodrębnioną kruchtą i trójbocznym prezbiterium. Kościół niedawno gruntownie odremontowany, ma urok tradycyjnego, wiejskiego kościółka, coraz rzadziej spotykanego w Polsce. W ostatnich latach przed wojną zbudowany został kościół pw. NMP Królowej Polski w Zagłobie. Zaprojektowany w ówczesnym stylu modernistycznym łączy elementy romańskie ze współczesnymi, wieża stylizowana jest na słowiańską strażnicę. Kościół konsekrował w 1948 r. bp Stefan Wyszyński.

Lata powojenne nie sprzyjały budowie świątyń. W Prawnie zbudowano kościół pw. św. Anny w latach 1962-1969, ponieważ poprzedni spłonął w 1962 r. od uderzenia pioruna. Poniatowa, która była dynamicznie rozwijającym się miastem doczekała się rozpoczęcia budowy kościoła dopiero na początku lat 80. Parafię pw. Ducha Świętego erygował w 1986 r. bp Bolesław Pylak. Kościół wybudowano w popularnym w tamtych czasach kształcie, jest dwukondygnacyjny, okrągły, z wysoką wieżą. Jego sylwetka przypomina sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach, być może nie jest to przypadek, w czasie konsekracji kościoła dokonanej w maju przez abp. J. Życińskiego umieszczone zostały w ołtarzu relikwie św. Faustyny. Najmłodszą świątynią dekanatu jest niewielki kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe w Pusznie, zbudowany w latach 1985-1986, bardzo prosty, murowany z cegły.

Historia kościołów jest historią tej ziemi - początków chrystianizacji, wojen (Wisła była linią frontu, dlatego kościoły były tak bardzo niszczone), powodzi, pożarów, rozkwitu i upadku gospodarczego, przemian politycznych. Obrazuje zmienność kanonów piękna i stylów w sztuce. Dokumentuje trwanie wartości najważniejszej - wiary w Boga i potrzeby istniejącej niezmiennie w kolejnych pokoleniach Polaków, potrzeby budowania Domów Bożych. Czy przetrwa ona w XXI wieku?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2002-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Teologowie z KUL reagują na zarzuty w sprawie Chanuki

2025-12-19 17:14

[ TEMATY ]

KUL

teolog

chanukowa świeca

pixabay.com/

świace chanukowe

świace chanukowe

Chrześcijaństwo bez judaizmu nie istnieje, a współczesny antysemityzm nosi znamiona dawno potępionej herezji - piszą członkowie Koła Naukowego Teologów KUL w nowym stanowisku dotyczącym dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. Autorzy dokumentu, powołując się na nauczanie Soboru Watykańskiego II, podkreślają, że dialog z Żydami nie jest opcją fakultatywną, lecz koniecznością dla duchowego zdrowia Kościoła. Poruszono także kwestie stosunku katolików do święta Chanuki oraz literatury talmudycznej, przestrzegając jednocześnie przed postawą „ciasnego symetryzmu” w relacjach międzyreligijnych.

- W odpowiedzi na list otwarty przeciwko rokrocznemu obchodzeniu żydowskiego święta Chanuki na KUL, jako teolodzy postanowiliśmy dokonać przypomnienia katolickiego nauczania i optyki na temat dialogu z judaizmem. Nie robimy tego w duchu kontrreformacyjnym czy konfrontacyjnym, ale po to, by w osobach niemających jakiejś pogłębionej wiedzy w tym temacie rozwiać wątpliwości, jak na to zagadnienie patrzy cały Kościół, z Żyjącym Piotrem na czele. Tak, by nikt nie wziął za nauczanie Kościoła pewnych osobistych wątpliwości czy uprzedzeń takiej, czy innej grupy osób. Jest to wyraz naszej misji kroczenia, jako teolodzy, ramię w ramię z Kościołem, w charakterze uczniów, a nie recenzentów - mówi KAI ks. dr Karol Godlewski z KUL.
CZYTAJ DALEJ

Nowenna do Świętej Rodziny

[ TEMATY ]

nowenna

Święta Rodzina

Agata Kowalska

Nowenna przed świętem Świętej Rodziny do odmawiania w grudniu lub w dowolnym terminie.

W liście Episkopatu Polski do wiernych z 23.10.1968 r. czytamy: „Dziś ma miejsce święto przedziwne; nie święto Pańskie ani Matki Najświętszej, ani jednego ze świętych, ale święto Rodziny. O niej teraz usłyszymy w tekstach Mszy świętej, o niej dziś mówi cała liturgia Kościoła. Jest to święto Najświętszej Rodziny – ale jednocześnie święto każdej rodziny. Bo słowo «rodzina» jest imieniem wspólnym Najświętszej Rodziny z Nazaretu i każdej rodziny. Każda też rodzina, podobnie jak Rodzina Nazaretańska, jest pomysłem Ojca niebieskiego i do każdej zaprosił się na stałe Syn Boży. Każda rodzina pochodzi od Boga i do Boga prowadzi”.
CZYTAJ DALEJ

Betlejemskie Światło Pokoju dotarło do Sekretariatu Konferencji Episkopatu Polski

2025-12-19 17:24

[ TEMATY ]

harcerze

Betlejemskie Światło Pokoju

bp Marek Marczak

Sekretariat Episkopatu

BP KEP

Od harcerzy ZHP Betlejemskie Światło Pokoju otrzymał sekretarz generalny KEP bp Marek Marczak

Od harcerzy ZHP Betlejemskie Światło Pokoju otrzymał sekretarz generalny KEP bp Marek Marczak

„Pielęgnuj dobro w sobie” to hasło tegorocznej 35. edycji Betlejemskiego Światła Pokoju, które jest symbolem uniwersalnych wartości braterstwa i pokoju. W piątek 19 grudnia, podczas spotkania opłatkowego w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie, od harcerzy ZHP otrzymał je sekretarz generalny KEP bp Marek Marczak.

W tym roku Światło zostało ponownie odpalone w Grocie Narodzenia w Betlejem, a następnie przetransportowane drogą lotniczą do Austrii. Stamtąd Światło wyruszyło w swoją międzynarodową podróż, by trafić do kolejnych wspólnot, krajów i kontynentów. 7 grudnia, w Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na zakopiańskich Krzeptówkach, harcerki i harcerze ZHP odebrali Betlejemskie Światło Pokoju 2025 od skautów ze Słowacji.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję