Reklama

Dzieciątko Jezus - Słowo Wcielone

Niedziela Ogólnopolska 51/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Istnieją różne symbole, personifikacje często pełne poetyckiego wdzięku, jak np. biała gołębica - symbol Ducha Świętego, lilia - czystość, drogocenna perła uosabia wartości ewangeliczne, grube, splątane ciernie symbolizują Mękę Pańską itp., które pozwalają zrozumieć głębokie prawdy wiary. Jedną z takich wielkich prawd wciela figurka Dzieciątka Jezus.
Dziecię Jezus - Osoba Jezusa Chrystusa (Boga Człowieka) przedstawiona w wieku do lat 12.
Dla uczczenia tajemnicy Jego narodzenia oraz okresu dzieciństwa rozwinął się kult: dzieła sztuki, literatura, liczne bractwa i stowarzyszenia oraz zgromadzenia zakonne. Teologiczne pogłębienie czci Dzieciątka Jezus formułowali Ojcowie Kościoła. Człowieczeństwo Boga związane z początkiem i końcem Jego ziemskiego życia wpłynęło na równoległe rozwijanie się z kultem Narodzenia kultu Męki Pańskiej.
Kult Narodzonego Jezusa kształtuje się już w średniowieczu, a jego ożywienie nastąpiło dzięki św. Franciszkowi z Asyżu w XIII wieku.
Św. Franciszek kontemplował miłość do Małego Chrystusa i pragnął naśladować jego cnoty: ubóstwo, uniżenie, prostotę. Św. Franciszek - poeta Boży odtwarza w Greccio scenerię Narodzenia Pańskiego w żłóbku. Dał też początek nowym formom kultu poprzez dramaty liturgiczne - jasełka. Wielcy święci potrafili głęboko przeżyć kult Dzieciątka, np. św. Teresa z Avila nie rozstawała się z figurką Dzieciątka Jezus i zabierała ją ze sobą w każdą podróż.
W Europie już od schyłku średniowiecza zaczyna się szerzyć zwyczaj ustawiania w okresie Bożego Narodzenia rzeźbionych figurek Dzieciątka Jezus na ołtarzach - na miejscu krzyża, co ma symboliczne znaczenie. Np. w kościołach Saksonii już pod koniec XV wieku taka rzeźbiona drewniana figurka Dzieciątka (Bornkinnl), ubrana w szatki kunsztownie zdobione haftem i szlachetnymi kamieniami, pojawia się na ołtarzach. Często nosi koronę, trzyma w jednej rączce kulę ziemską z krzyżem - czyli jabłko królewskie - symbol panowania, lub winne grono - symbol Eucharystii, a drugą wznosi gestem błogosławieństwa. Szczególny nastrój wywołuje ta figurka Dzieciątka wystawiana podczas Pasterki na głównym ołtarzu, oświetlona blaskiem licznych świec, wśród dymu kadzideł i kolęd śpiewanych przez przybyłych wiernych. W tej części Europy (Saksonia) w okresie świąt Bożego Narodzenia ziemia najczęściej pokryta jest grubą warstwą śniegu. Jego skrząca się biel ozdabia kościoły, drzewa i pobliskie miasta i miasteczka. Taki pejzaż śniegowy szczególnie piękny jest w części zwanej Saksonią Szwajcarską wśród lasów i gór. Dziecię Jezus (Bornkinnl) - Bóg Objawiony błogosławi ludziom w te śnieżne dni teraz, w święta Narodzenia, i na nadchodzący szczęśliwy Nowy Rok, i na zawsze.
Przez inne części roku liturgicznego figurki Dzieciątka były przechowywane na plebaniach lub w zakrystiach. Istniały też na dworze w Dreźnie (nie przetrwały do naszych czasów) figury srebrne Bornkinnl i były ofiarowywane w okresie świąt Bożego Narodzenia dzieciom z arystokracji. Niektórzy z saksońskich rodzimych rzeźbiarzy jeździli na studia do Rzymu. Tam mogli czerpać wzorce szczególnie od znanego w epoce baroku, działającego w Rzymie Flamanda, twórcy fryzu Nad strumieniem, którego zachwyceni Włosi nazywali "fattore di putti" - twórca puttów. Putta poznaliśmy w farze w Kazimierzu nad Wisłą. Stoją na balustradzie przed organami i niosą nasze zasługi do Boga. Są może mniej doskonałe niż te z Rzymu, ale bliższe naszemu odczuwaniu, bo swojskie. Jeden z ważniejszych ośrodków kultu Bambino Gesu (wł. Dzieciątka Jezus) w Europie i na świecie istnieje w Rzymie na sławnym Kapitolu, na najwyższym wzniesieniu wzgórza kapitolińskiego, w bazylice Santa Maria Dell´ Ara Coeli. Sama bazylika pochodzi z ok. VI wieku ( w miejscu tym znajdowała się niegdyś świątynia Junony). We wnętrzu w nawę główną zostały wkomponowane kolumny pochodzące z różnych świątyń antycznych, jest ich 22. Dekoracyjny, bogato rzeźbiony i złocony strop czyni to wnętrze bardzo okazałym. (Powstał już w czasach papieża Grzegorza XIII.) W jednej z bocznych kaplic jest przechowywana figurka czczonego Bambino Gesu. Jest to rzeźba drewniana pochodzenia hiszpańskiego, z XVI wieku. Figurka jest okryta szczelnie brokatową szatką, skrzącą się od drogich kamieni i wyrobów sztuki złotniczej (są to liczne wota), została też ukoronowana jako personifikacja Słowa Wcielonego. W okresie świąt Bożego Narodzenia Bambino jest wystawiane na tle monumentalnego żłóbka (presepe), żłóbek ten przez cały rok liturgiczny jest zamknięty. Przed Bambino Gesu, w okresie bożonarodzeniowym, aż do Trzech Króli, głoszą "kazania" włoskie dzieci, posługując się naiwną retoryką popartą teatralnymi gestami. Dzieci, przekrzykując się, mówią w rzeczywistości krótkie modlitewki i wierszyki do Dzieciątka. Ich głosy stwarzają miły zgiełk, a przy rzęsistym świetle świec patronuje temu Mały Dawca Pokoju i Łaski.
Będąc w Rzymie, nawiedzałam Bambino Gesu. W moim domu przechowuje się Jego figurkę z brązu (kopię pomniejszoną z XIX w.) . Mój mąż nie rozstawał się z malutkim obrazkiem Bambino Ara Coeli, który mu przywiozłam z Rzymu.
Inne o doniosłym znaczeniu sanktuarium Dzieciątka Jezus istnieje w Czechach, w Pradze, a kult zaczął rozwijać się w okresie baroku. W Pradze w zabytkowej dzielnicy na tzw. Malej Stranie, w kościele pw. Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej czczone jest Dzieciątko, czyli Milostne Jezulatko. Jest to figurka woskowa (na drewnianym rdzeniu) pochodzenia hiszpańskiego. Prawdopodobnie pochodzi z klasztoru pomiędzy Cordobą a Sevillą i jest kopią czczonej tam drewnianej figurki; tam otrzymała ją Dona Izabela de Lara y Mendoza, której córka wyszła za mąż za Czecha Wratysława z Persztejna i przywiozła Jezulatko do Pragi. Figurka praskiego Dzieciątka została (nie od razu) umieszczona na marmurowym ołtarzu (1776 r.) w środkowej części kościoła. Znakomitą oprawę plastyczną ołtarza z figurami Matki Bożej i św. Józefa wykonał Piotr Prachner. Figurka (z wosku) wyobraża 4-letniego Jezusa w koronie, trzymającego w lewej rączce kulę ziemską, zakończoną krzyżem, i błogosławiącego prawą, w brokatowej (zabytkowej) sukience i bogato zdobionym płaszczu. Siostry Karmelitanki od Dzieciątka Jezus, pracujące przy kościele, przebierają je w różne zabytkowe szatki, z których jedną własnoręcznie uszyła, wyhaftowała i ofiarowała (1743 r.) cesarzowa Maria Teresa. Współcześnie napływają szatki dla Jezulatka z wielu stron świata. Kult Praskiego Dzieciątka nie ustawał pomimo różnych meandrów historii, zmieniało się tylko jego natężenie.
Za ognisko i światowe centrum kultu Dzieciątka Jezus uważa się Karmel francuski. Podstawy teologiczne tworzyli oratorianie francuscy, np. H. de Renty, a formy zorganizowała karmelitanka Małgorzata od Najświętszego Sakramentu (Marguerite Parigot). Dzieciątko Jezus ( Petit Roi de graQce) czczone jest w klasztorze Beaune (Burgundia), w diademie na głowie, z berłem w lewej dłoni, a prawą błogosławiące. Wymienię tylko jedną z wielu praktyk kultowych Dzieciątka Jezus. Jest nią intronizacja figurki w celi zakonnicy karmelitanki w dniu jej obłóczyn. Św. Franciszek Salezy zalecał rozważania o Dzieciątku Jezus jako metodę rekolekcji, a dziecięctwo Jezusa jako wzór życia zakonnego.
Niezmiernie trudno jest opisać ogromną ilość form działalności charytatywnej, jakiej patronowały bractwa i zgromadzenia zakonne pw. Dzieciątka Jezus, i to w różnych punktach naszego globu. Na pewno głównym ich motywem było i jest opuszczone dziecko, dziecko skrzywdzone. Nad nim to rozpościera opiekę Dzieciątko Jezus.
Dzieciątko - Słowo Wcielone - nosi wiele imion w różnych krajach: "Bambino Gesu", "Milostne Jezulatko", "Petit Roi de graQce", " Bornkinnl", "Il Nin]o", "Boże Dzieciątko" - jest to zawsze ten sam Jezus, który się uniża dla nas, któremu góralscy kolędnicy z Beskidu składają hołd i użalają się nad Jego dolą (spójrz też na str. 1 i 6 Niedzieli):
...Hej, co się więc takiego, takiego
Tobie, Panie, stało,
Zeć się na ten kiepski świat, kiepski świat
Przychodzić zachciało...
Jolanta Wyleżyńska

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2001-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Środa Wielkopolska: książka o tranzycji w ramach nagrody za udział w konkursie dla dziecka

2025-07-22 07:44

[ TEMATY ]

tranzycja płci

ordoiuris.pl

Organizatorzy Kangura Matematycznego przyznają, że książka o tranzycji trafiła do dziecka w wyniku błędu i zapewniają, że dołożą starań, aby sytuacja nie powtórzyła się w przyszłości. Koordynatorka konkrusu w regionie rokietnickim, przeprosiła listownie rodziców chłopca za zaistniałą sytuację. Dziecko ma otrzymać w nagrodę książkę odpowiednią dla jego wieku i pozbawioną ideologicznych treści seksualnych - nagłaśnia sprawę portal odpowiedzialnypoznan.pl.

W Środzie Wielkopolskiej jeden z uczniów 3 klasy szkoły podstawowej otrzymał książkę na temat zmiany płci i orientacji psychoseksualnej pt. Szkoła bohaterek i bohaterów 2. Dziecko otrzymało książkę jako nagrodę w ramach konkursu Kangur Matematyczny. Po nagłośnieniu przez portal sprawy i po liście rodziców do organizatorów konkursu, rodzice dziecka otrzymali odpowiedź z przeprosinami i z zapewnieniem, że do dziecka trafi właściwa nagroda.
CZYTAJ DALEJ

Jerozolima: włoski franciszkanin objął funkcję kustosza Ziemi Świętej

2025-07-22 12:03

[ TEMATY ]

Ziemia Święta

Monika Książek

Włoski franciszkanin o. Francesco Ielpo oficjalnie objął funkcję kustosza Ziemi Świętej i gwardiana Góry Syjon, podczas uroczystej ceremonii w jerozolimskim kościele Najświętszego Zbawiciela. Jego poprzednik o. Francesco Patton, który piastował to stanowisko od 2016 r. i znacząco ukształtował pracę Kustodii Ziemi Świętej w trudnych czasach, przekazał urząd swojemu następcy. Jego poprzednikiem od 2004 r. był o. Pierbattista Pizzaballa, który obecnie jest kardynałem i łacińskim patriarchą Jerozolimy.

W przemówieniu inauguracyjnym o. Ielpo zaznaczył, że zadanie Kustodii Ziemi Świętej wykracza daleko poza zwykłą ochronę miejsc historycznych. "Naszym zadaniem jest nie tylko ochrona świętych miejsc, ale także bycie żywą, duszpasterską obecnością u boku chrześcijan w tym kraju" - powiedział franciszkanin. Wspólnota ponad 300 braci z ponad 50 krajów pracujących w Izraelu, Palestynie i innych krajach Bliskiego Wschodu jest "międzynarodową symfonią talentów i powołań". Ten potencjał musi być promowany w duchu Ewangelii.
CZYTAJ DALEJ

Francja: dlaczego kobiety w kościele zakrywają głowę, skąd ten nowy trend?

2025-07-22 19:07

[ TEMATY ]

kobieta

Adobe Stock

To duchowy rytuał, który pomaga w lepszym przeżywaniu Eucharystii, znak, że w tym szczególnym czasie chcę być tylko dla Boga – opowiadają na łamach La Croix kobiety, które podczas liturgii zdecydowały się zakrywać głowę koronkową chustą, tzw. mantylą. Paryski dziennik przypomina, że w przeszłości był to we Francji powszechny zwyczaj. Dziś ta tradycja odżywa na nowo, choć wciąż jest zjawiskiem mniejszościowym. Można ją zaobserwować w kręgach tradycjonalistycznych i u neofitek.

Cytowana przez La Croix Isabelle Jonveaux, socjolog religii na Uniwersytecie we Fryburgu zauważa, że osoby nawrócone mają tendencję do eksponowania zewnętrznych znaków swojej wiary, aby zaznaczyć swoje nawrócenie. „Noszenie odzieży o charakterze religijnym to również sposób na wyrażenie pewnego radykalizmu” – dodaje szwajcarska socjolog.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję