Reklama

Zapomniana warszawska kalwaria

Możemy być niemal pewni, że każdy mieszkaniec stolicy wskaże, gdzie jest pl. Trzech Krzyży, ale niewielu warszawiaków słyszało o Kalwarii Ujazdowskiej, jej związku z tym placem i inauguracją budowy Świątyni Opatrzności Bożej

Niedziela warszawska 16/2011

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Składało się na nią najprawdopodobniej 28 stacji - zazwyczaj jest ich 14 - warszawska miała podwójną ich liczbę. Były to niewielkie kamienne kapliczki, pokryte miedzianą blachą. W niszach umieszczono płaskorzeźby ukazujące sceny z Męki Pańskiej. Ostatnia kaplica, o kształcie rotundy, była największa. Tworzyły ją dwa pomieszczenia: z większego przez otwór w ścianie była widoczna figura Jezusa - marmurowa, XVII-wieczna rzeźba sprowadzona przez Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Całość przypominała kompozycją jerozolimską kaplicę.
Mijały lata i stacje warszawskiej Kalwarii zaczęły popadać w ruinę. Przetrwały niewiele ponad połowę wieku, jako miejsce modlitw i pielgrzymek Polaków. W 1791 r. rozebrano kaplicę główną, której groziło zawalenie. To w tym miejscu, u podnóża poświęconego wzgórza w dzisiejszym Ogrodzie Botanicznym, już w 1792 r. uroczyście rozpoczęto budowę kościoła pw. Opatrzności Bożej - co poświadcza historyk Warszawy Franciszek Maksymilian Sobieszczański. Do dnia dzisiejszego możemy zobaczyć ów fragment budowli stojącej nieopodal wzniesienia zwanego jeszcze w XIX wieku Górą Kalwarią.
Wróćmy do początków. Fundatorami Kalwarii Ujazdowskiej byli królowie: August II Mocny Sas i August III. Budowę rozpoczęto w roku 1724. Nadzór nad pracami powierzono Trynitarzom - zakonnikom Trójcy Świętej, którzy zostali sprowadzeni do Polski pod koniec XVII wieku. Minęło osiem lat, kiedy po raz pierwszy obchodzono tu uroczystości Wielkiego Tygodnia.
Dziś - po prawie 300 latach - zachowały się dwa fragmenty drogi Męki Pańskiej, można rzec - symboliczne. Jeden z nich - dwie kamienne kolumny zwieńczone pasyjnymi krucyfiksami - wyznaczają początek Kalwarii Ujazdowskiej. Współcześnie kojarzone są z kościołem pw. św. Aleksandra, który został wzniesiony dopiero w 1826 r. Najprawdopodobniej nazwa placu wiąże się właśnie z tymi krzyżami, i choć ktoś może powiedzieć, że przecież krzyże są dwa, to zauważmy, że trzeci krzyż spoczywa w dłoniach św. Jana Nepomucena, którego figura stoi tuż obok.
Niezwykle cenną pamiątkę stanowi również figura Jezusa z Grobu Pańskiego Kalwarii Ujazdowskiej - owa XVII-wieczna rzeźba, którą po rozebraniu grobu (1791) złożono na jakiś czas w kościele św. Anny i św. Małgorzaty. Ta niewielka świątynia stała w pobliżu Łazienek do 1818 r. Następnie figura Jezusa znalazła się pod opieką trynitarzy z klasztoru na Solcu, by w końcu trafić (1826) do nowo wybudowanego kościoła św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży.
Jezus spoczął na początku swej kalwaryjskiej drogi - nieopodal stojących dwóch kolumn rozpoczynających Jego Golgotę. Te trzy zachowane elementy w symboliczny sposób tworzą współczesną wersję historycznej Kalwarii Ujazdowskiej, ukazując ją - choć w wersji skróconej do dwóch stacji - to jednak zamkniętej etapem końcowym - Grobem Pańskim.
Tak jest do dnia dzisiejszego, bo mimo zniszczenia świątyni podczas Powstania Warszawskiego - początek i koniec Kalwarii Ujazdowskiej przetrwały. Warszawiacy twierdzą, że cudem ocalała w ruinach XVII-wieczna figura Chrystusa. Co roku w kościele św. Aleksandra ta rzeźba Jezusa staje się w okresie Wielkiego Tygodnia Grobem Pańskim. Tak jest niezmiennie od lat. Niewielu wie, że figura Jezusa pochodzi z powstałej niemal 300 lat temu warszawskiej Kalwarii Ujazdowskiej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2011-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ojciec Bruno, współbrat papieża Leona XIV

2025-07-09 15:24

[ TEMATY ]

Papież Leon XIV

Foto archiwum o. Bruno Silvestrini

Ojciec Bruno Silvestrini pochodzi z włoskiego regionu Marchii (Marche). Urodził się w cieniu bazyliki Matki Bożej z Loreto, w małej miejscowości Porto Recanati. W tym to miejscu Fryderyk II Szwabski, wnuk Fryderyka Barbarossy, zbudował zamek, aby bronić skarbca Świętego Domku w Loreto. Dlatego jego miejscowość jest silnie związana z kultem Madonny, a on jest zakochany w Maryi Dziewicy. Przez okno swojego domu, mógł z daleka oglądać kopułę maryjnego sanktuarium. Nawet teraz, za każdym razem kiedy wraca do domu i widzi kopułę bazyliki w Loreto, jego serce się raduje.

Ten augustianin, wyświęcony w 1981 roku, po piastowaniu różnych stanowisk w Kościele i w swoim zakonie, jest dziś Zakrystianem Papieskim (po włosku funkcja ta nazywa się: custode del Sacrario Apostolico) i współpracuje z Biurem Celebracji Liturgicznych Papieża. Łączą go bliskie związki ze swoim współbratem, Leonem XIV, który jada obiad w ich augustiańskiej wspólnocie zamieszkującej w małym klasztorze niedaleko Kaplicy Sykstyńskiej.
CZYTAJ DALEJ

Zmarł bp Władysław Bobowski

2025-07-08 11:32

[ TEMATY ]

śmierć

Diecezja Tarnowska

Bp Władysław Bobowski

Bp Władysław Bobowski

We wtorek 8 lipca 2025 roku, w wieku 93 lat, odszedł do Domu Ojca bp Władysław Bobowski, biskup pomocniczy senior diecezji tarnowskiej.

Informacje dotyczące uroczystości pogrzebowych zostaną podane wkrótce.
CZYTAJ DALEJ

Leon XIV przyjął prezydenta Ukrainy. Gotowość pomocy w rozmowach pokojowych

2025-07-09 15:22

[ TEMATY ]

Wołodymyr Zełenski

Papież Leon XIV

Vatican Media

Leon XIV przyjął w Castel Gandolfo prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego i powtórzył gotowość przyjęcia w Watykanie przedstawicieli Rosji i Ukrainy na potrzeby negocjacji pokojowych.

Wołodymyr Zełenski przybył do Castel Gandolfo, gdzie letni wypoczynek spędza Leon XIV. Jak informuje Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej, podczas audiencji u Papieża rozmawiano o trwającym konflikcie oraz pilnej potrzebie znalezienia sprawiedliwego i trwałego pokoju.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję