Reklama

Intuicje pedagogiczne Sługi Bożego ks. Bronisława Markiewicza

Wychowanie do powściągliwości (2)

Niedziela przemyska 6/2005

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wstrzemięźliwość

Naturalną potrzebą człowieka, której celem jest zachowanie życia i uzyskanie sił potrzebnych do pracy, jest spożywanie pokarmów i konsumpcja napojów. Miarę posiłku ma wyznaczać rozum, który wytycza jasne granice pomiędzy tym, co konieczne, a tym, co zbędne. Wstrzemięźliwość, wyznaczając miarę ilości, jakości i pory posiłków, podporządkowuje dziedzinę pożądania rozumowi. Podporządkowanie pożądania rozumowi wprowadza w człowieku harmonię i podnosi jego moralność.

Trzeźwość

Reklama

Trzeźwość - jako specyfika wychowawcza w ramach powściągliwości podyktowana była sytuacją materialnej i moralnej nędzy galicyjskiej.
Ukazując fatalne skutki nadużywania alkoholu: szkodliwość dla ciała, źródło niemoralności i lekkomyślnego życia, ogałacania duszy z wyższych aspiracji i wyższych ideałów, obojętności na los własny, rodziny, ojczyzny, Markiewicz przedstawia wartość i podkreśla pożytek płynący z praktykowania tej formy powściągliwości.
Z wstrzemięźliwością wiąże się bezpośrednio używanie tytoniu i innych używek. One to poniżają godność człowieka, odwodzą go od celu ostatecznego, rujnują ducha i ciało.
Zdaniem Markiewicza - tylko człowiek wstrzemięźliwy i trzeźwy ma szansę zapanować nad swoimi zmysłami i uczuciami oraz zdobyć cel swego życia - wielki charakter. Od takich właśnie ludzi zależy przyszłość kraju. „Wtedy tylko naród odzyska niezawisłość i zajmie przewodnie stanowisko na świecie, jeśli na całej linii zaprzestanie pić trunki alkoholiczne, palić tytoń, zniesie toasty, biesiady i wesela przeciągłe, a gorzelnie i karczmy zamieni na kaplice i szkoły...”.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Pokora

Na pokorę, jako cząstkę powściągliwości, składają się, zdaniem Markiewicza, dwa elementy: poznanie siebie (czynność rozumu) i pogardzanie sobą (czynność woli). Rozum oświecony wiarą jasno wskazuje, iż życie i wszystko, co człowiek posiada, pochodzi od Boga. Wolą człowiek uznaje swą ograniczoność i swą zależność od Boga. Człowiek pokorny zawsze liczy na Boga i wszystkiego się od Niego spodziewa.
Pokora w ujęciu Markiewicza ma także znaczenie społeczne. Ona leży u podstaw stosunku człowieka do człowieka i wyraża się w afirmacji bliźniego, uznaniu i uszanowaniu jego godności oraz radości z cudzych zalet i osiągnięć. „Pokora to wielka cnota. Oto dlaczego podnieśliśmy do hasła i godła naszego powściągliwość, której częścią jest pokora”.

Oszczędność

W powściągliwości, rozumianej jako oszczędność, widział Markiewicz możliwość odrodzenia narodowego i społecznego. Był przeświadczony, że wychowując ludzi pracowitych, podnosi moralność, a także przyczynia się do rozwoju gospodarczego kraju. Pisał: „Głównym czynnikiem naszych zakładów nie jest jałmużna, ale powściągliwość z przestawaniem na małym, oszczędność posunięta do ostatecznych granic i pracowitość od rana do wieczora wszystkich mieszkańców”.
Oszczędności wymagał zarówno od bogatych, jak i od biednych: „W wychowaniu nie tylko dzieci ubogich, ale nawet dzieci zamożnych na pierwszym miejscu ma być oszczędność posunięta do ostatnich granic”. Bogatych obwiniał za zaniedbanie ubogiego ludu, za obniżenie poziomu moralnego i gospodarczego kraju. Nawołując do oszczędności, podawał szczegółowo opracowany grafik wydatków: koniecznych, pożytecznych i zbytecznych (tylko przyjemnych).

2005-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

W dzisiejszej Ewangelii na plan pierwszy wysuwają się zawołania-prośby

2025-07-24 13:38

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

Karol Porwich/Niedziela

Można się zgodzić, że w dzisiejszej Ewangelii na plan pierwszy wysuwają się następujące zawołania-prośby: „Panie, naucz nas!”, „Przyjacielu, użycz mi!”, „Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a otworzą wam”.

Jezus, przebywając w jakimś miejscu, modlił się, a kiedy skończył, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas modlić się, tak jak i Jan nauczył swoich uczniów». A On rzekł do nich: «Kiedy będziecie się modlić, mówcie: Ojcze, niech się święci Twoje imię; niech przyjdzie Twoje królestwo! Naszego chleba powszedniego dawaj nam na każdy dzień i przebacz nam nasze grzechy, bo i my przebaczamy każdemu, kto przeciw nam zawini; i nie dopuść, byśmy ulegli pokusie». Dalej mówił do nich: «Ktoś z was, mając przyjaciela, pójdzie do niego o północy i powie mu: „Przyjacielu, pożycz mi trzy chleby, bo mój przyjaciel przybył do mnie z drogi, a nie mam co mu podać”. Lecz tamten odpowie z wewnątrz: „Nie naprzykrzaj mi się! Drzwi są już zamknięte i moje dzieci są ze mną w łóżku. Nie mogę wstać i dać tobie”. Powiadam wam: Chociażby nie wstał i nie dał z tego powodu, że jest jego przyjacielem, to z powodu jego natręctwa wstanie i da mu, ile potrzebuje. I Ja wam powiadam: Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znajdziecie; kołaczcie, a zostanie wam otworzone. Każdy bowiem, kto prosi, otrzymuje; kto szuka, znajduje; a kołaczącemu zostanie otworzone. Jeżeli któregoś z was, ojców, syn poprosi o chleb, czy poda mu kamień? Albo o rybę, czy zamiast ryby poda mu węża? Lub też gdy prosi o jajko, czy poda mu skorpiona? Jeśli więc wy, choć źli jesteście, umiecie dawać dobre dary swoim dzieciom, to o ileż bardziej Ojciec z nieba udzieli Ducha Świętego tym, którzy Go proszą».
CZYTAJ DALEJ

Warto modlić się i prosić za innych

[ TEMATY ]

homilia

rozważania

Karol Porwich/Niedziela

Rozważania do Ewangelii Łk 11, 1-13.

Niedziela, 27 lipca. Siedemnasta niedziela zwykła
CZYTAJ DALEJ

Siekiera w dłoni księdza - mordercy. Zgorszenie przebaczeniem?

2025-07-26 22:29

[ TEMATY ]

Milena Kindziuk

dr Milena Kindziuk

Red.

Milena Kindziuk

Milena Kindziuk

To nie jest zbrodnia, jakich wiele. Kolejna odnotowana w kronikach kryminalnych, popełniona nocą w ustronnym miejscu. To jest rana, która rozrywa serce Kościoła. Bo sprawcą jest kapłan.

Pęka mi serce, gdy o tym piszę. Pęka też obraz Kościoła w oczach wielu. Pęka zaufanie. Pęka nadzieja. Bo fakt pozostaje faktem: ksiądz zamordował człowieka. Ze szczególnym okrucieństwem.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję