Wszystko, co mamy do zrobienia,
to słuchać Słowa Bożego i pozwolić mu wydawać owoce w naszym życiu
(O. Marie-Joseph Le Guillou OP)

Założyciel Zakonu Kaznodziejskiego - Dominik Guzman żył w latach ok. 1172-1221. Pochodził z miejscowości Caleruega w Starej Kastylii (Hiszpania). Studiował sztukę i teologię w Palencji. W czasie głodu sprzedał swe posiadłości oraz książki, aby wspomóc biednych. Sam został kanonikiem regularnym w Osma. Podczas podróży w towarzystwie swego biskupa do Danii i Rzymu zetknął się z pracą misyjną wśród pogan i heretyków, która później stała się jego powołaniem. Wybrał formę kaznodziejstwa wędrownego, żebraczego, na wzór Apostołów. Z biskupim błogosławieństwem stanął na czele grupy księży-kaznodziejów, którzy na prośbę papieża Innocentego III rozpoczęli zwalczanie albigensów. Został także ojcem duchowym pierwszej żeńskiej Wspólnoty Dominikanek w Prouille pod Tuluzą, gdzie znajdowały schronienie kobiety nawrócone z kataryzmu. Życie wspólnot dominikańskich oparł za radą Innocentego III na regule św. Augustyna. Nowy Zakon zyskał aprobatę papieża Honoriusza III w latach 1216-18. Pierwsza kapituła odbyła się w Bolonii w 1220 r., gdzie zatwierdzono konstytucję Zakonu.
Św. Dominik, wiedziony żarliwością duszpasterską, już od 1217 r. rozsyłał swych braci na misje w różne strony świata. Sam też podróżował po Hiszpanii, Francji i południu Europy, wszędzie głosząc Słowo Boże i zakładając nowe fundacje. Trzykrotnie odrzucił proponowane mu biskupstwo. Podczas misji na Węgrzech zachorował. Po powrocie do Bolonii zmarł 6 sierpnia 1221r. Jego determinacja i nadzwyczajne poświęcenie w służbie dla Boga i ludzi sprawiły, że został kanonizowany w 1234 r., zaledwie 13 lat po swojej śmierci.
Aż do okresu reformacji Zakon założony przez św. Dominika rozwijał się gwałtownie w Europie, a poszczególni jego przedstawiciele docierali wraz z odkrywcami do Azji i obu Ameryk. Później nastąpiło kilka wieków dekadencji. Od XIX wieku zakon notuje czas odnowy. Obecność Dominikanów na ziemiach polskich sięga początków historii Zakonu. Pierwsi kaznodzieje przybyli do Krakowa w 1222 r. Ich działalność po okresie kasat i rozbiorów na nowo rozkwitła w okresie międzywojennym i trwa do dziś.
Kaznodziejstwo i studia stanowiły zawsze główne zajęcie Dominikanów. Św. Albert Wielki i św. Tomasz z Akwinu wywarli wielki wpływ na chrześcijańskie rozumienie starożytnych filozofów, przede wszystkim Arystotelesa. Współczesna chrześcijańska doktryna i filozofia wiele zawdzięczają takim ojcom jak M. D. Chenu, Y. Congar czy M. A. Krąpiec.
Dominikanie są dzisiaj aktywni w środkach masowego przekazu, w nowych formach duszpasterstwa młodzieży i popularyzacji myśli teologicznej. Nazwiska o. Jacka Salija czy o. Jana Góry są znane we wszystkich środowiskach polskich chrześcijan. O licznych i różnorodnych zadaniach, wypełnianych przez współczesnych kaznodziejów św. Dominika w Polsce, dowiedzieć się można m.in. ze strony internetowej Zakonu.