- Misterium organizowane jest od 23 lat – powiedział KAI o. Krzysztof Hura, kustosz Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej w Kalwarii Pacławskiej. Zakonnik zaznaczył, że nie należy misterium traktować tylko jako widowiska. – Kalwaria jest po to, aby przeżywać całą tajemnicę męki i ukrzyżowania Pana Jezusa. W sposób naturalny ma przybliżyć te wydarzenia, mamy w sposób naturalny przejść tą drogą, którą On szedł na Golgotę – powiedział.

Inscenizacja podzielona jest na dwie części: „Wieczernik” o „Na krzyż z Nim”. Przed laty były one wystawiane o różnych porach, obecnie są złączone w całość. Przedstawiają ostatnie chwile życia Jezusa od ostatniej wieczerzy po śmierć na krzyżu. W biblijne postacie wciela się około 50 osób. Są to mieszkańcy okolicznych miejscowości. Od wielu lat reżyserem jest Zbigniew Wiarski, związany z amatorskim teatrem „Fredreum” w Przemyślu.

Nad przebiegiem czuwają franciszkanie konwentualni, którzy w Kalwarii Pacławskiej mają swój klasztor. Trasa przemarszu wiedzie stromą drogą, która prowadzi przez polany i las. Wraz z aktorami pokonują ją pielgrzymi.

Pierwsze misterium na dróżkach kalwaryjskich zorganizowano w 1995 r. Kolejna okazja uczestniczenia w misterium w Kalwarii Pacławskiej nadarzy się w Wielki Piątek w samo południe. Po jego zakończeniu, o godz. 16.00 rozpocznie się Liturgia Męki Pańskiej.

W Kalwarii Pacławskiej znajduje się Sanktuarium Męki Pańskiej i Matki Bożej Kalwaryjskiej. Na dróżkach zlokalizowano 41 kaplic kalwaryjskich, 35 murowanych, 6 drewnianych, jeden krzyż drewniany i trzy kamienne słupy. 35 kaplic i krzyż nad rzeką Wiar służą do rozważania tajemnic Męki Pańskiej, a także tajemnic związanych z życiem Matki Bożej (Zaśnięcia, Pogrzebu i Wniebowzięcia).

Początki klasztoru, jak i osady Kalwaria Pacławska, sięgają XVII w. Dzisiejszy kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego konsekrowany został 29 września 1776 r. przez biskupa obrządku ormiańskiego z Kamieńca Podolskiego Jakuba Waleriana Tumanowicza. Świątynia przeszła dwa poważne pożary w latach 1855 i 1862. Zniszczeniu uległ klasztor, obiekty gospodarcze i zewnętrzne elementy architektoniczne kościoła, jednak przed uszkodzeniem zachowało się wnętrze. Zjawiskom tym przypisano cudowną opiekę Matki Bożej.