Reklama

Śladami „króla instrumentów” (12)

Niedziela legnicka 16/2004

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Do parafii pw. św. Franciszka z Asyżu w Wałbrzychu należy kościół pomocniczy pw. św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej. Wieś oddalona jest od Wałbrzycha o ok. 10 km, leży przy drodze do Andrzejówki, w Górach Suchych. Jako grodzisko wczesnopolskie, wzmiankowane w 1305 r. należała do zamku Rogowiec. W XV w. wieś została opuszczona przez mieszkańców, aby w 1548 r. po odkryciu rud srebra, ponownie „powrócić do życia”. W czasie wojny 30-letniej została zniszczona przez Szwedów, co spowodowało zaprzestania wydobycia rud. Na pocz. XX w. we wsi mieszkało ok. 970 osób i pracowały w niej 3 młyny wodne. Dzisiaj we wsi mieszka ok. 200 osób, a turystów przyciągają do niej przepiękne krajobrazy oraz unikalny zabytek - drewniany kościółek, zbudowany w 1577 r. i przebudowany w 1608 r. Umieszczono go w centrum wsi, nad rzeką stanowiącą naturalną fosę. Na teren kościoła, otoczonego murem ułożonym z kamieni polnych, wprowadza drewniana wieża - dzwonnica. Zbudowana jest na czworobocznym, murowanym cokole i zakończona wysmukłym, drewnianym hełmem, na którego szczycie umieszczono flagę z datą 1608 r. Kościółek św. Jadwigi wzniesiony został z drewna, w typowej ciesielce bez gwoździ, na kamiennej podmurówce. Nawę i niższe, prostokątne prezbiterium oraz kruchtę przykrywa dwuspadowy, gontowy dach, na którego krawędzi, nad nawą, umieszczono wysmukłą sygnaturkę, na planie sześcioboku. W ściany, które licowane są pionowymi deskami, wbudowano prostokątne okna. Mała, niska kruchta prowadzi do świątyni, przy której wejściu umieszczono kamienną kropielnicę. Wnętrze kościoła podzielone jest na nawę i przylegające do niej, pięknie ozdobione prezbiterium. Jego ściany pokryte są późnorenesansową polichromią, o geometrycznych wzorach, z motywami roślinnymi. Kasetonowy strop prezbiterium zdobi piękna, profilowana mozaika. W środku prezbiterium umieszczono ołtarz główny pochodzący z 1611r. Składa się on z trzech części: u dołu, poniżej mensy umieszczono płaskorzeźbę Ostatniej Wieczerzy, nad tabernakulum znajduje się figura Chrystusa na krzyżu, całość wieńczy postać Zmartwychwstałego Pana Jezusa. Po prawej stronie ołtarza umieszczono drewnianą, rzeźbioną chrzcielnicę z kamienną podstawą. Małe, prostokątne prezbiterium przylega do nawy głównej. Tworzą ją piękne empory biegnące wokół i wsparte na drewnianych filarach, główny filar nośny, na którym wsparta jest belka sosrębu (podciągu), ławki i empora organowa. Wszystko ozdobione jest taką samą jak ściany prezbiterium, łączącą wszystkie elementy wnętrza, polichromią. Wspaniałym dopełnieniem wnętrza jest wsparta na słupie, pochodząca z 1610r. ambona. Ozdobiona jest rzeźbami, przedstawiającymi czterech Ewangelistów, a nad nią umieszczono baldachim, który wieńczy rzeźba pelikana, karmiącego młode. Po przeciwnej stronie prezbiterium, na tylnej ścianie nawy umieszczono emporę organową. Tworzy ją półokrągły balkon, wsparty na drewnianych filarach, z odmienną, późniejszą ornamentyką polichromii. Jednokondygnacyjny prospekt i cała szafa organowa utrzymana jest w kolorystyce całego wnętrza i do niego dopasowana. Trzyczęściowy, przedzielony pilastrami, płaski prospekt wypełniony jest w całości piszczałkami prospektowymi, należącymi do głosu Prinzipal 8’, nakrytymi w górnej części drewnianymi, rzeźbionymi łukami. Dwie boczne części prospektu wysunięte są nieco do przodu, a w środkową część wbudowano kontuar. Posiada on jeden manuał, na który składa się 49 klawiszy zawartych w skali 1C - 5C (C - c3) oraz klawiaturę pedałową złożoną z 25 drewnianych klawiszy zawartych w skali 1C - 3C (C - c1). Jest to instrument o trakturze mechanicznej i posiada właściwe dla tej traktury drewniane, wysuwane registry, znajdujące się po obu stronach klawiatury manuałowej. Włączają one i wyłączają 7 głosów organowych:
Zespół brzmieniowy manuału: Prinzipal 8 Fufs, Boprdun 8 Fufs, Hohlflauted 8 Fufs, Octave 4 Fufs, Hohlflet 4 Fufs
Zespół brzmieniowy pedału: Octavbals 16 Fufs, Subbas 16 Fufs
Instrument posiada wiatrownice klapowo-zasuwkowe, których pierwszym zadaniem jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych piszczałek poprzez otwieranie klap, które połączone są każda z odpowiednim klawiszem i które wpuszczają powietrze do kanałów poprzecznych. Drugim ważnym zadaniem tej wiatrownicy jest rozdzielanie powietrza dla poszczególnych głosów za pomocą zasuwek, których otwory muszą pokrywać się z otworem w desce i klocu. Powietrze płynie wtedy kanałem poprzecznym do piszczałki i wówczas głos jest włączony. Powietrze, które dochodzi do wiatrownic, dociera do nich poprzez jeden miech znajdujący się w dolnej części szafy organowej i napędzany jest elektrycznie. Nie jest znany budowniczy tego instrumentu ani dokładna data jego powstania (ok. XVIII w.). Przebudowywany był i remontowany w ostatnich latach (napęd elektryczny, nowe manubria), ale nadal posiada cechy starego instrumentu, tzn. skala manuału 1C - 5C, klawisze „białe” pokryte są czarną okleiną, a klawisze „czarne” oklejone są biała kością, nie posiada urządzeń dodatkowych, połączeń, większa część elementów wykonane są z drewna.
Organy w kościele św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej są pięknym uzupełnieniem wnętrza zabytkowej świątyni i w każdą niedzielę rozbrzmiewają podczas odprawianej Mszy św.
Dziękujemy ks. Krzysztofowi Dudzikowi za udostępnienie organów oraz danych dotyczących historii kościoła.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2004-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Gromnica - świeca nieco zapomniana

[ TEMATY ]

święto

Ofiarowanie Pańskie

Karol Porwich/Niedziela

W święto Ofiarowania Pańskiego, zwane u nas świętem Matki Bożej Gromnicznej, mniej ludzi niż niegdyś przychodzi do naszych kościołów, by poświęcić świece. Do niedawna przychodziło więcej. Świece wykonane z pszczelego wosku, zwane gromnicami, były ze czcią przechowywane w każdym domu i często zapalane – wówczas, kiedy nadciągały gwałtowne burze, gradowe nawałnice, wybuchały pożary, groziła powódź, a także w chwili odchodzenia bliskich do wieczności. Były one znakiem obecności mocy Chrystusa – symbolem Światłości, w której blasku widziało się wszystko oczyma wiary.

Wprawdzie wilki zagrażające ludzkim sadybom zostały wytrzebione, ale na ich miejsce pojawiły się inne zagrożenia. Dziś trzeba prosić Matkę Bożą Gromniczną, by broniła przed zalewem przemocy i erotyzacji płynących z ekranów telewizyjnych i kolorowych magazynów, przed napastliwością sekt, przed obojętnością na los bliźnich, przed samotnością, przed powiększającą się falą ubóstwa, przed zachłannością, przed bezdomnością i bezrobociem, przed uleganiem nałogom pijaństwa, narkomanii, przed zamazywaniem granic między grzechem a cnotą, przed zamętem sumień.
CZYTAJ DALEJ

Dozór policji i nakaz milczenia… za komentarz o szefie WOŚP

2025-02-03 07:47

[ TEMATY ]

Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy

Adobe Stock

Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy niemal co roku wzbudza ogromne kontrowersje. Jednoznaczne zaangażowanie polityczne Jerzego Owsiaka i liczne pytania, co do sposobu rozliczania zbiórek WOŚP od lat wywołują emocje i prowokują do dyskusji. Ale w tym roku na krytyce i wzmożonej debacie się nie skończyło. Finał Orkiestry stał się okazją do bezprecedensowego pokazu siły władzy – Donalda Tuska, Adama Bodnara i ręcznie sterowanej przez nich prokuratury - informuje Ordo Iuris.

Do mieszkania pani Izabeli z Torunia o godz. 6 nad ranem weszli uzbrojeni policjanci, którzy zatrzymali kobietę pod zarzutem kierowania gróźb karalnych pod adresem prezesa WOŚP. Grozi jej kara do 3 lat pozbawienia wolności.
CZYTAJ DALEJ

Rada Społeczna przy Arcybiskupie Poznańskim w sprawie regulacji związków partnerskich

„Projektowana nowa regulacja określana jest mianem związku partnerskiego i dotyczyć ma po pierwsze związków, które od dawna określane są w polskiej nomenklaturze prawnej mianem konkubinatu, jako mającego cechy stałości, opartego na współżyciu stron związku kobiety i mężczyzny. Jednak, po drugie, instytucja związku partnerskiego stanowić ma jednocześnie ramy prawne dla związków dwóch osób tej samej płci” - piszą członkowie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim w oświadczeniu w sprawie regulacji związków partnerskich.

Według nauczania Kościoła katolickiego, małżeństwo nie jest tylko ludzką instytucją, lecz wyrazem woli Bożej i ma swój początek w akcie stworzenia człowieka. Bóg stworzył człowieka jako mężczyznę i kobietę - jako „męża” i „mężatkę” (tłum. Cylkow; Lepiej oddają to określenia mężczyzny i kobiety w innych językach: np. czeskim: muž i žena czy rosyjskim: mużczina i żenszczina.) - jedno ze względu na drugie (Rdz. 1,27). „Dlatego opuści człowiek ojca i matkę, a połączy się z żoną swoją, i będą dwoje jednym ciałem”. Jedność ciał oznacza intencję prokreacji dla stworzenia rodziny, a także wspólnotę ducha i złączenie osobistych losów. W kulturze judeochrześcijańskiej komplementarność płci i płodność należą więc do samej natury instytucji małżeństwa. Dlatego małżeństwo nie jest dostępne dla osób tej samej płci. Chrystus wyniósł małżeństwo między ochrzczonymi do godności sakramentu. Zaakcentował też jeszcze bardziej oryginalny zamysł Boży, podkreślając nierozerwalność małżeństwa: „Co więc Bóg złączył, niech człowiek nie rozdziela” (Mt 19,6).
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję