Ks. dr Zdzisław Wójcik: - W naszej archidiecezji dzieje się wiele rzeczy, o czym nie wszyscy wiedzą, choć przecież zainteresowanie Kościołem lokalnym to ważna sprawa. Dlatego porozmawiajmy o Kapitule Bazyliki Archikatedralnej: o samej Kapitule i jej członkach i o jej niedawnych obradach.

Ks. inf. Ireneusz Skubiś: - Myślę, że powinniśmy czasem mówić o instytucjach życia diecezjalnego. Do takich instytucji należy Kapituła Bazyliki Archikatedralnej. Powstała w 1951 r. z inicjatywy biskupa częstochowskiego Zdzisława Golińskiego. Według dawnego prawa kapituła miała pewne ważne prerogatywy, m.in. była nośnikiem władzy kościelnej. Np. w wypadku wakatu biskupa diecezji, albo gdy był on przeszkodzony, kapituła wybierała tzw. wikariusza kapitulnego i on przejściowo rządził diecezją. Teraz tej władzy kapituła nie ma, wikariusz kapitulny nie istnieje już w prawie (jest administrator tymczasowy diecezji), ale kapituły pozostały jako ciała obecne przy biskupach, które mają uczestniczyć w życiu diecezji, mają zadania zlecone przez biskupów. Kapituła Częstochowska również ma swoje określenie, które nadaje jej Arcybiskup Metropolita Częstochowski. Kapituła ma 12 kanoników gremialnych, czterech z nich to tzw. kanonicy-prałaci: prepozyt kapituły, dziekan kapituły, scholastyk i kustosz. Pozostali kanonicy mają zlecone inne kapitulne zajęcia, jest np. kanonik teolog, kanonik penitencjarz. Oprócz kanoników gremialnych są także kanonicy honorowi. W Kapitule Bazyliki Archikatedralnej jest 12 kanoników honorowych.

- Główne osoby w składzie Kapituły Bazyliki Archikatedralnej to: prepozyt, dziekan i scholastyk. Ksiądz Infułat pełni funkcję scholastyka. Proszę przybliżyć te funkcje: prepozyta, którą sprawuje ks. inf. Marian Mikołajczyk, dziekana - ks. inf. Zenon Janyszek i scholastyka...

- Prepozyt jest przewodniczącym Kapituły: prowadzi zebrania, robi jakieś ustalenia - to, co zwykle robią prezesi, przewodniczący. Prepozyt zasiada w stallach kanonickich zaraz obok ordynariusza. Jest to najważniejsza funkcja w kapitule, jest on wybierany i zatwierdzany przez biskupa.
Dziekan pełni funkcje bardziej pomocnicze w stosunku do prepozyta. Gdyby jednak prepozyt był nieobecny, to dziekan przejmuje jego zadania.
Kanonik scholastyk to raczej funkcja historyczna. Kiedyś kapituły zajmowały się szkolnictwem, troszczyły się i wspomagały szkoły. Dzisiaj scholastycy mogą mieć wyznaczone pewne funkcje przez biskupa, w naszym przypadku jestem delegowany do opieki nad dwiema szkołami katolickimi w archidiecezji. Ważną funkcję w Kapitule spełnia kustosz, który troszczy się o samą katedrę.
23 lutego br. odbyła sesja zwyczajna Kapituły, podczas której omawiano problemy bieżące. Należy do nich także opieka nad naszą katedrą. Kapituła stała się teraz jakby jej kustoszem. Oczywiście, bezpośrednio kościołem katedralnym opiekuje się proboszcz tej świątyni, którym jest ks. prał. Stanisław Gębka. On to przedstawił Kapitule problemy, którym należy stawić czoło. Po spotkaniach na modlitwie i Mszy św. pod przewodnictwem bp. Jana Watroby i z homilią ks. prał. Jana Kowalskiego, członkowie Kapituły obejrzeli katedrę, interesując się wieloma problemami związanymi z tą ogromną budowlą. Przewodnikiem był ks. prał. St. Gębka, który problemy te przedstawił również na sesji kapitulnej. Został ustalony pewien program działań, mających na celu zadbanie o dobre funkcjonowanie katedry, bowiem budynek jest bardzo trudny w utrzymaniu. Wszystkiego nie da się zrobić od razu, trzeba po kolei podejmować zadania, które będą służyć dobremu funkcjonowaniu tego wielkiego kościoła.
Grudniowy świąteczny numer Niedzieli Częstochowskiej poświęcony został naszej archikatedrze - w związku z odpustem Świętej Rodziny. Zawierał m.in. tekst wywiadu z ks. prał. St. Gębką, proboszczem, i słowo Arcybiskupa Częstochowskiego Stanisława Nowaka mówiące o teologii katedry. Myślę, że ten numer Niedzieli dotarł do rąk naszych Czytelników. Powiedzieliśmy tam wiele o dniu dzisiejszym katedry. Sprawa utrzymania kościoła, remontów, upiększania od wewnątrz dotyczy nas wszystkich, całej archidiecezji. Jedna parafia katedralna nie jest w stanie utrzymać tak wielkiego i wspaniałego kościoła. Katedra jest pierwszym kościołem w diecezji, jest matką innych kościołów, dlatego powinna być otoczona serdeczną miłością i troską. Sadzę więc, że znajdą się dobrodzieje, którzy wspomogą Księdza Proboszcza w pracach przy katedrze, których jest dużo i które wymagają dużego wysiłku, przede wszystkim finansowego.

- Sytuacja naszej archikatedry jest dość nietypowa, kościół usytuowany jest nieco na uboczu, zdarza się nawet, że ludzie spoza Częstochowy utożsamiają katedrę z Jasną Górą. A i częstochowianie jakby mniej się nią interesują, i w nich świadomości jest ona na uboczu. Co Ksiądz Infułat o tym sądzi?

- Chyba jest w tym sporo racji. Chociaż, gdy - dzięki inicjatywie naszego Księdza Arcybiskupa - zostały dobudowane wieże i teraz widać katedrę z daleka, dodaje ona uroku naszemu miastu. Oczywiście, katedrę powinniśmy wszyscy szanować, to w niej są przecież święceni kapłani i dlatego przez nich to miejsce winno być szczególnie umiłowane. Jasna Góra jest niewątpliwie jedyną w swoim rodzaju świątynią, do której wszyscy zmierzają. Ojciec Święty nazwał naszą katedrę kościołem stacyjnym na Jasną Górę. Jest więc szczególne miejsce w naszych sercach dla Jasnej Góry, ale jest też miejsce dla naszej archikatedry jako kościoła matki archidiecezji częstochowskiej.