Przypadający w maju Światowy Dzień Astmy przypomina, że szybki wzrost zachorowań na astmę jest problemem światowym. Dla pacjenta najważniejsza jest odpowiedź na pytanie, jak radzić sobie z chorobą na co dzień.
Szacuje się, że na astmę oskrzelową choruje w Polsce ok. 4 mln osób. Prawie połowa nie wiąże odczuwanych objawów z astmą i nie ma postawionej prawidłowej diagnozy.
Objawy
Objawy astmy są znane od dawna. Trafnie streścił je ponad 100 lat temu francuski pisarz Marcel Proust, który cierpiał na tę chorobę. W jednym z listów napisał: „Wciąż mam kłopoty z oddychaniem i ciągłe napady duszności”, a w innym: „Nieustająco walczyłem o oddech, co znacznie utrudniało mi pisanie”. To właśnie świszczący oddech, duszności, kaszel, ucisk w klatce piersiowej są typowymi objawami astmy, utrudniającymi chorym codzienne funkcjonowanie. Napady astmy mogą wystąpić na skutek kontaktu z alergenem, a także w związku z wysiłkiem, kontaktem z silnymi zapachami (np. perfumami) lub substancjami drażniącymi, czasem także na skutek silnych emocji. Typowe alergeny mające związek z astmą to: roztocze domowe, pyłki roślin, sierść zwierząt – zwłaszcza kota i psa, kurz.
Astma jest chorobą trwającą całe życie, ale dzięki lekom można zminimalizować jej objawy. Obecnie powszechnie stosowane w tej chorobie są sterydy wziewne. Aby były one skuteczne, pacjent ma do spełnienia dwa warunki. Zlecone przez lekarza leki wziewne trzeba zażywać systematycznie we wskazanych dawkach, nie rezygnując z nich, gdy nastąpi poprawa. Ważna jest również technika ich zażywania, czyli ustawienie inhalatora właściwe dla danego typu i zsynchronizowanie uwolnienia dawki z wdechem i wydechem. Przed zainhalowaniem leku trzeba przeanalizować ulotkę, w której ta sprawa jest zwykle objaśniona na rysunkach. A ponieważ z czasem przyjmowanie leku staje się rutyną, warto stale kontrolować, czy kolejne kroki wykonujemy w sposób prawidłowy. Chociaż wielu osobom określenie „leki sterydowe” źle się kojarzy, to jednak sterydy wziewne, działające miejscowo przeciwzapalnie, nie oddziałują na cały organizm i są bezpieczne.
Bez alergenów
Jednym z filarów terapii jest unikanie ekspozycji na alergeny. Dlatego ważne jest najpierw zdiagnozowanie, na jakie substancje jesteśmy uczuleni, a następnie unikanie ich, na ile to jest możliwe. Na przykład osoby uczulone na roztocze kurzu domowego powinny usunąć z domu meble tapicerowane i dywany, często prać pościel w temperaturze 60°C lub wyższej, a także regularnie prać kołdry i poduszki. Dzięki temu, że kalendarze pylenia roślin są powszechnie dostępne, pacjenci reagujący na pyłki mogą się zabezpieczyć, stosując z wyprzedzeniem, uzgodnione z lekarzem, zwiększone dawki leków i unikając ekspozycji. Ważne jest też śledzenie komunikatów o jakości powietrza i unikanie wychodzenia na zewnątrz w dniach, kiedy nie spełnia ono normy. Osobie chorującej na astmę nie wolno palić papierosów, nie powinna również przebywać w otoczeniu osób palących.
Aktywność
Wielu chorych unika aktywności fizycznej, tymczasem aktywność rozwijająca mięśnie, zwłaszcza oddechowe, jest sprzymierzeńcem w leczeniu. Rodzaj wysiłku i jego dawkę trzeba jednak uzgodnić z lekarzem prowadzącym. Nie są wskazane dyscypliny związane z gwałtownym, krótkotrwałym wysiłkiem, np. sprint. Ale wysiłek rozłożony w czasie, np. długi spacer w równym tempie, nordic walking, kajakarstwo, pływanie, jest korzystny. Zalecane są również ćwiczenia oddechowe. Wiele interesujących artykułów o charakterze edukacyjnym i instruktażowym znajdziemy na stronach internetowych: totylkoastma.pl oraz szkolaastmy.mp.pl .
Z astmą można żyć normalnie, jeśli spełni się pewne warunki.
Anna Wyszyńska: Czy w odniesieniu do dziecka diagnoza: astma to duże wyzwanie dla rodziców?
Dr n. med. Piotr Dąbrowiecki: Astma zaczyna się w dzieciństwie. U 80% chorych jesteśmy w stanie ją rozpoznać, zanim dziecko pójdzie do szkoły. Jako lekarze pulmonolodzy i alergolodzy koncentrujemy się na tej grupie pacjentów, bo jeżeli astma u dziecka rozwija się na podłożu alergicznym, to w tej grupie wiekowej możemy najwięcej osiągnąć. Jeżeli nauczymy rodziców, jak stosować profilaktykę antyalergenową, jak zorganizować życie malucha, aby chronić go przed roztoczami kurzu domowego, najczęstszym alergenem w Polsce, to będziemy na drodze do sukcesu. Ale trzeba też nauczyć rodziców właściwego sposobu podawania leków, bo przecież małe dzieci same ich nie przyjmują, a często zachodzi u nich potrzeba stosowania specjalnych form leczenia – nebulizacji lub tuby inhalacyjnej. Kolejny element to wskazanie rodzicom możliwości odczulania dziecka – w wieku powyżej 5 lat możemy już zacząć odczulanie, które w większości przypadków przynosi bardzo dobre efekty.
Niektórzy polscy biskupi udzielili na terenie podległych im diecezji dyspensy od wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych w piątek 2 maja. Zdecydował tak m.in. Prymas Polski, kard. Kazimierz Nycz czy metropolici częstochowski i gdański uwzględniając racje duszpasterskie. Żołnierzom, funkcjonariuszom i pracownikom służb mundurowych dyspensy udzielił biskup polowy.
Prymas Polski abp Józef Kowalczyk udzielił wiernym archidiecezji gnieźnieńskiej oraz osobom przebywającym na jej terenie dyspensy od zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek, dnia 2 maja br.
Podobnie uczynił metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz, który „mając na względzie, że piątek 2 maja przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, co – jak stwierdził - sprzyja organizowaniu w tym czasie rodzinnych i towarzyskich spotkań oraz radosnemu przeżywaniu tych dni, po rozważeniu słusznych racji duszpasterskich, udzielił zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji warszawskiej, dyspensy od zachowania nakazanej w piątek wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych”. Osoby korzystające z dyspensy zobowiązał do modlitwy w intencjach Ojca Świętego.
Racjami duszpasterskimi kierował się również metropolita częstochowski abp Wacław Depo, który udzielił dyspensy „wszystkim osobom przebywającym w granicach archidiecezji częstochowskiej” w piątek 2 maja. Zobowiązał te osoby do modlitwy w intencjach Ojca Świętego, jałmużny lub uczynków chrześcijańskiego miłosierdzia.
„Biorąc pod uwagę typowo wypoczynkowy i turystyczny charakter drugiego dnia miesiąca maja (długi weekend), udzielam wszystkim wiernym na terenie archidiecezji gdańskiej dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w specjalnym dekrecie również metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź.
Dyspensy udzielił również administrator diecezji siedleckiej bp Piotr Sawczuk, który uwzględnił fakt, że „piątek 2 maja br. przypada między dwoma dniami ustawowo wolnymi od pracy, kiedy to w sposób szczególny dziękujemy Bogu za dar wolnej Ojczyzny, co sprzyja organizowaniu spotkań patriotycznych, rodzinnych i towarzyskich”
Potrawy mięsne można będzie spożywać też na terenie diecezji bielsko-żywieckiej, gdzie dyspensy udzielił bp Roman Pindel.
Ponadto z dyspensy od pokutnego charakteru piątku 2 maja będą mogli skorzystać wierni ordynariatu polowego. „Święto Flagi Narodowej obchodzone w naszej Ojczyźnie w dniu 2 maja, w przeddzień uroczystości Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, przeżywane jest w sposób uroczysty, szczególnie w Wojsku Polskim.
W związku z tym, że w bieżącym roku dzień ten przypada w piątek, zgodnie z kanonem 87 Kodeksu Prawa Kanonicznego oraz art. II § 1 Konstytucji Apostolskiej Spirituali Militum Curae, niniejszym udzielam dyspensy wszystkim wiernym Ordynariatu Polowego od przestrzegania pokutnego charakteru tego dnia, zwalniając z obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych” – napisał w wydanym dziś dekrecie bp Józef Guzdek.
W Kościele katolickim w Polsce, wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów należy zachowywać we wszystkie piątki w roku
Dyspensa jest zawsze jednorazowym zwolnieniem z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego, natomiast od przykazań Bożych nikt nie może dyspensować. Dyspensa może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub konkretnej grupy osób. Najczęściej dotyczy ona zwolnienia z obowiązku powstrzymania się od spożywania potraw mięsnych i od zabawy w piątki. Biskup udziela też różnego rodzaju dyspens związanych z zawieraniem małżeństw.
W większości wypadków biskupi udzielili swoim diecezjanom dyspens na podstawie kanonu 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego (KPK), który głosi: „Biskup diecezjalny może dyspensować wiernych - ilekroć uzna to za pożyteczne dla ich duchowego dobra - od ustaw dyscyplinarnych, tak powszechnych, jak i partykularnych, wydanych przez najwyższą władzę kościelną dla jego terytorium lub dla jego podwładnych, jednak nie od ustaw procesowych lub karnych ani od których dyspensa jest specjalnie zarezerwowana Stolicy Apostolskiej lub innej władzy”.
Nie żyje lekarz krakowskiego Szpitala Uniwersyteckiego. Został zaatakowany we wtorek, ok. godz. 10.30. Do gabinetu, w którym lekarz badał pacjentkę, wtargnął 35-letni mężczyzna i zaatakował lekarza nożem. Napastnika ujęła ochrona, mężczyzna jest w rękach policji.
Lekarza nie udało się uratować. Informację o jego śmierci potwierdziła minister zdrowia we wpisie na portalu X.
W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.
