Reklama

Niedziela plus

Diecezja Tarnowska

Czekały na swój czas

Dobra kultury religijnej, sztuki sakralnej stanowią część naszego dziedzictwa narodowego – przekonuje w rozmowie z Niedzielą ks. dr Piotr Pasek, dyrektor najstarszego muzeum diecezjalnego w Polsce.

Niedziela Plus 2/2023, str. IV

[ TEMATY ]

Muzeum Diecezjalne

Archiwum muzeum

Muzea to swoistego rodzaju uniwersytety – przekonuje ks. dr Piotr Pasek

Muzea to swoistego rodzaju uniwersytety – przekonuje ks. dr Piotr Pasek

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Maria Fortuna-Sudor: Księże Dyrektorze, na stronie Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie przeczytałam, że jednym z najważniejszych jego działów są zbiory sztuki gotyckiej rzeźby i malarstwa. Jaką wartość one stanowią?

Ks. Piotr Pasek: Pod względem wartości historycznej są to świadectwa wiary i formy ewangelizacyjnej właśnie przez sztukę. Te rzeźby, a przede wszystkim obrazy, niejednokrotnie były efektem inspiracji, nawet mistycznej. Twórcy, zatrudniani przez cechy, próbowali przekazać ludowi Bożemu treść nauczania mistyków. Taki był też zamysł ks. Józefa Bąby, założyciela naszego muzeum: zgromadzone w seminarium duchownym dzieła sztuki miały posłużyć jako doskonała ilustracja dla trudnych dogmatów teologicznych. Istotnym celem było także formowanie estetyczne przyszłych kapłanów.

Nasze muzeum wpisywało się ponadto w nurt programu podtrzymywania polskości w czasach zaborów, kiedy to przez sztukę, kulturę i religię pokazywano i podkreślano bogactwo ducha narodu, mimo iż Polski nie było na mapie Europy. Dzisiaj przez pryzmat zachowanych dzieł sztuki możemy też zobaczyć, że przez wieki Kościół bronił człowieka, przekazując mu wiarę, a także podtrzymując tradycję tak istotną dla narodu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Do tego działu należą rzeźby, które właśnie odzyskały swoje piękno. Co sprawiło, że te średniowieczne figury zostały poddane konserwacji?

W grudniu minionego roku odnowione figury świętych biskupów zaprezentowaliśmy w czasie wernisażu w naszym muzeum. Można powiedzieć, że każda z tych rzeźb czekała na swój czas. Wychodzimy z założenia, że trzeba konserwować eksponaty znajdujące się w salach wystawowych. Ale nasze muzeum ma również przepastne magazyny, a w nich zgromadzone są najbardziej zniszczone dzieła sztuki, które z tego powodu nie nadają się do ekspozycji. W związku z tym została podjęta inicjatywa, dzięki życzliwości Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, aby ratować to, co wymaga natychmiastowej konserwacji. Trzeba pamiętać, że te dzieła sztuki były kiedyś piękne, finezyjne, ale z różnych powodów – np. przez nieudolną konserwację, złe warunki eksponowania w budynkach sakralnych, upływ czasu, kruchość materiału – zatraciły oryginalne piękno i w mniejszym bądź większym stopniu uległy destrukcji.

Dlaczego należy chronić to dziedzictwo?

Kościół, nasza wspólnota wiary, to przede wszystkim Pismo Święte i tradycja. I te dobra kultury, narodu, wiary tworzą naszą tożsamość – Polaka, chrześcijanina, katolika. Uważam, że dobra kultury religijnej, sztuki sakralnej mają wyjątkową wartość, stanowią część naszego dziedzictwa narodowego.

W czasie wspomnianego wernisażu podkreślano, że zastosowano konserwację zachowawczą. Proszę powiedzieć, dlaczego taki kierunek prac został obrany?

Jeśli zniszczeniu ulegną dzieła sztuki znajdujące się w kościołach, przeznaczone do kultu, to proces ich rekonstrukcji wygląda inaczej. Te obrazy, rzeźby swym pięknem powinny nas prowadzić do Pana Boga. A muzeum to jest swoistego rodzaju świątynia historyczna, świątynia przeszłości. Przechowujemy w niej przedmioty w takiej postaci, w jakiej zachowały się do naszych czasów. Jeżeli stwierdzamy, że u jednej z figur nie ma ręki albo że fryzura została skrócona, albo że brakuje Dzieciątka, to nie rekonstruujemy tego – ze względu na potrzebę zachowania tej niepowtarzalności. Bo muzea to też swoistego rodzaju uniwersytety dla historyków sztuki, dla konserwatorów. Przez konserwację zachowawczą można pokazać, w jaki sposób te dzieła służyły ludziom i przez swoją funkcję kultyczną uległy degradacji. To też może nas przybliżyć do Stwórcy.

Muzeum Diecezjalne w Tarnowie zostało założone w 1888 r. Na stronie: muzeum.diecezja.tarnow.pl prowadzący je podkreślają jego ponadczasową rolę: „Muzeum Diecezjalne w Tarnowie jest nie tylko żywym świadkiem chrześcijańskiej kultury minionych czasów, ale także człowiekowi dni naszych stara się głosić Ewangelię...”.

2023-01-03 13:52

Ocena: +2 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Współczesna sztuka sakralna

Spotkanie ze Zbigniewem Warpechowskim, artystą performerem, malarzem, poetą, autorem książek o teorii sztuki współczesnej, odbyło się w Muzeum Diecezjalnym w Sandomierzu.

Dziś dyskutuje się o braku sztuki sakralnej we współczesnej rzeczywistości, ale ona jest, tylko inaczej rozumiana. Jej sacrum zależy bardziej od wnętrza duchowego odbiorcy – zauważył ks. Andrzej Rusak, dyrektor muzeum. – Ostatnie wydarzenia z Wielkiego Postu przed kościołem św. Jakuba w naszym mieście przypomniały współczesnemu człowiekowi, że bliskie są wciąż tematy wyrastające z tradycyjnych tematów sztuki wielowiekowej – stwierdził ksiądz dyrektor.
CZYTAJ DALEJ

Ten biskup ruszył na rowerze z pielgrzymami na Jasną Górę

2025-08-11 14:27

[ TEMATY ]

Jasna Góra

Pielgrzymka Rowerowa

Ostrów Wielkopolski

bp Łukasz Buzun

pielgrzymka kaliska

Radio Rodzina Diecezji Kaliskiej

Bp Łukasz Buzun na rowerze z wiernymi pielgrzymuje na Jasną Górę

Bp Łukasz Buzun na rowerze z wiernymi pielgrzymuje na Jasną Górę

Ponad 160 rowerzystów wyruszyło dzisiaj z Kalisza na Jasną Górę w trzech grupach rowerowych. Po raz kolejny na szlaku pojawiła się grupa rowerowa z Ostrowa Wielkopolskiego licząca około 50 osób. Rowerzyści dotrą na Jasną Górę wraz z pielgrzymami 388. Pieszej Pielgrzymki Kaliskiej i 34. Diecezji Kaliskiej. Wśród pielgrzymów jest biskup pomocniczy diecezji kaliskiej Łukasz Buzun, który w drodze będzie modlił się o powołania kapłańskie i zakonne.

Po Mszy św. w kaliskiej bazylice o godz. 10.00 w drogę wyruszyła grupa z Technikum św. Józefa licząca 40 rowerzystów, której pomysłodawcą był w ubiegłym roku bp Łukasz Buzun.
CZYTAJ DALEJ

Kard. Zuppi chce odczytać nazwiska dzieci, które zginęły w wojnie w Gazie

2025-08-11 21:19

[ TEMATY ]

protest

wojna

strefa gazy

kardynał Matteo Zuppi

Adobe Stock

Włoski kardynał Matteo Zuppi zapowiedział nietypową formę protestu przeciwko wojnie w Strefie Gazy. W rozmowie z niedzielnym wydaniem włoskiego dziennika „La Stampa” przewodniczący Konferencji Biskupów Włoch powiedział, że 14 sierpnia w Marzabotto, w miejscu pamięci największej masakry dokonanej przez SS we Włoszech, zostaną publicznie odczytane nazwiska wszystkich dzieci, które zginęły w wojnie w Strefie Gazy.

Według tej informacji, będą to nazwiska wszystkich dzieci zabitych przez Hamas 7 października 2023 r. - oraz wszystkie te, które zginęły później w Strefie Gazy. Podczas masakry w Marzabotto, w walce z włoskimi partyzantami od 29 września do 1 października 1944 r. żołnierze SS zastrzelili ponad 770 cywilów, 213 z nich to dzieci poniżej 13. roku życia. Ich imiona są znane, a morderstwa zostały udokumentowane. Aby upamiętnić masakry, w pobliżu Marzabotto utworzono „Park Pamięci Monte Sole”.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję