Reklama

Porady

Prawnik wyjaśnia

Prawo odmowy zeznań

Niedziela Ogólnopolska 46/2022, str. 49

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W jakiej sytuacji mogę odmówić składania zeznań? Kuzyni mają sprawę karną, obawiam się, że moje zeznania mogą zaszkodzić któremuś z nich.

Odpowiedź eksperta
Prawo odmowy zeznań przysługuje osobie najbliższej dla oskarżonego, nawet w razie ustania małżeństwa lub przysposobienia. Przysługuje ono także świadkowi, który w innej toczącej się sprawie jest oskarżony o współudział w przestępstwie objętym postępowaniem.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zeznania świadka są jednym z podstawowych środków dowodowych stosowanych w postępowaniu karnym. W myśl Kodeksu postępowania karnego każda osoba, która zostanie wezwana, ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania. Od tej reguły istnieje jednak szereg wyjątków.

Prawo odmowy składania zeznań przysługuje, jak wspomniano, osobie najbliższej dla oskarżonego. Za taką uważa się małżonka, wstępnego, zstępnego, rodzeństwo, powinowatych w tej samej linii lub tym samym stopniu, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz jego małżonka, a także osobę pozostającą we wspólnym pożyciu.

Wyliczając dokładniej, za osobę najbliższą dla oskarżonego uznawani są:

• małżonek;

• krewni w linii prostej, czyli:

a) wstępni – rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.;

b) zstępni – dzieci, wnuki, prawnuki itd.;

• krewni w linii bocznej – rodzeństwo, w tym także rodzeństwo przyrodnie;

Reklama

• powinowaci w linii prostej, czyli:

wstępni – ojczym, mąż babki, prababki, macocha, żona dziadka lub pradziadka, a także rodzice, dziadkowie, pradziadkowie małżonka; oraz zstępni – zięć, synowa, dzieci wnuków, prawnuków własnych oraz dzieci, w tym pasierb oraz pasierbica, wnuki i prawnuki małżonka;

• powinowaci w linii bocznej – rodzeństwo małżonka (szwagier, bratowa), mąż siostry, żona brata;

• przysposabiający i jego małżonek lub przysposobiony i jego małżonek;

• osoby pozostające we wspólnym pożyciu i to bez względu na charakter tego pożycia. Warunkiem jest jedynie to, że wspólne pożycie trwa.

Odnosząc się konkretnie do zadanego pytania: Sąd Najwyższy wskazał, że kuzyn oskarżonego nie jest dla niego osobą najbliższą w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego.

Jednak od prawa do odmowy składania zeznań należy odróżnić prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie. Dotyczy to sytuacji, w których odpowiedź mogłaby narazić świadka lub jego najbliższą rodzinę na odpowiedzialność za przestępstwo albo przestępstwo skarbowe. Odmowa ta nie dotyczy całości zeznań, a jedynie odpowiedzi na konkretne pytanie.

Kodeks postępowania karnego przewiduje też możliwość zwolnienia świadka z obowiązku składania zeznań lub odpowiedzi na pytanie w przypadku, gdy oskarżony jest osobą pozostającą z nim w szczególnie bliskim stosunku osobistym. Przez „szczególnie bliski stosunek osobisty” rozumie się relację zachodzącą między dwiema osobami, bliższą niż stosunek towarzyski.

2022-11-07 11:59

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zanim oprawca skatuje dziecko. Jakie zmiany w przepisach?

[ TEMATY ]

prawo

Adobe Stock

Pracownik socjalny będzie mógł wejść do domu i odebrać dziecko, jeśli uzna, że coś mu zagraża – nadchodzą zmiany w systemie ochrony dzieci - pisze w poniedziałek "Rzeczpospolita".

Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości opublikowanych w poniedziałkowym wydaniu "Rzeczpospolitej", rośnie liczba przypadków znęcania się nad członkami rodziny, zwłaszcza nad dziećmi do lat 16. "W 2021 r. doświadczyło tego 1 947 chłopców i 1 848 dziewczynek. To o 500 więcej niż w 2020 r. i o 900 więcej niż w ciągu dwóch ostatnich lat. Wzrasta też liczba zgwałceń dziewczynek do lat 16" - wskazuje dziennik.
CZYTAJ DALEJ

Zmiany kapłanów 2025 r.

Maj i czerwiec to miesiąc personalnych zmian wśród duchownych. Przedstawiamy bieżące zmiany księży proboszczów i wikariuszy w poszczególnych diecezjach.

Biskupi w swoich diecezjach kierują poszczególnych księży na nowe parafie.
CZYTAJ DALEJ

W imię władzy – jak brudna kampania miała zatrzymać Karola Nawrockiego

2025-07-08 20:47

[ TEMATY ]

felieton

Samuel Pereira

Materiały własne autora

Samuel Pereira

Samuel Pereira

W polskiej polityce widzieliśmy już wiele. Emocje, ostre starcia, manipulacje, a nawet oszczerstwa – to wszystko zdarzało się wcześniej. Ale kampania prezydencka 2025 roku wyznaczyła nowe „standardy”. Bo to już nie była walka na wizje, idee czy nawet programy. To była walka o wszystko – o domknięcie systemu, o bezkarność, o podporządkowanie ostatnich niezależnych instytucji. I dlatego też atak na Karola Nawrockiego przybrał kształt nie tylko brutalny, ale wręcz obrzydliwy.

Z dzisiejszej perspektywy, po ogłoszeniu przez Sąd Najwyższy ważności wyborów, a tuż przed zaprzysiężeniem nowego prezydenta, wychodzą na jaw kulisy kampanii, które powinny zmrozić krew w żyłach każdego, komu zależy na demokracji – niezależnie od sympatii politycznych.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję