Reklama

Polska

By nie zapomnieć

13 grudnia 1981 r. stał się dniem narodowej traumy. Dziś, gdy upływa 40 lat od wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, pielęgnowanie historycznej pamięci o nim jest zadaniem kolejnych pokoleń Polaków.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W związku z 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego w Polsce Stowarzyszenie Wspólnota Gaude Mater w Częstochowie przygotowało wydawnictwo albumowe oraz koncerty patriotyczne. Składają się one na rocznicowy projekt, który uzyskał Patronat Narodowy Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w 100. rocznicę odzyskania niepodległości. Cały projekt został zrealizowany w ramach Programu Fundusz Patriotyczny, ogłoszonego przez Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego.

W ramach projektu w artystycznej przestrzeni spotykają się ludzie należący do pokolenia Polaków, którzy uczestniczyli w bolesnych wydarzeniach zapoczątkowanych 13 grudnia 1981 r., oraz przedstawiciele młodszego pokolenia, którego zadaniem jest pielęgnowanie historycznej pamięci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Wydawnictwo okolicznościowe nosi tytuł Trwamy niezłomni. W 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Wiadomości z pierwszej ręki dotyczące tego czasu przekazuje w publikacji historyk, wykładowca akademicki prof. Jan Żaryn, który doświadczył tego, co znaczą rewizja, aresztowanie, oskarżenie, rozprawa sądowa i więzienie. Sytuację społeczno-polityczną poprzedzającą wprowadzenie stanu wojennego i jego konsekwencje opisuje Mateusz Wyrwich, politolog, pisarz, publicysta, m.in. Niedzieli, oraz komentator radiowy i telewizyjny. Spostrzeżenia z pierwszego dnia stanu wojennego spędzonego na Jasnej Górze przekazuje prof. Krystyna Czuba, polityk, wykładowca akademicki, medioznawca.

Bardzo sobie cenię autorski udział w tym wydawnictwie przez zaprezentowanie osobistych doświadczeń ze zmagań z reżimową cenzurą w PRL, szczególnie w okresie stanu wojennego, ale również w następnych latach, aż do zniesienia tego urzędu. Słowo wstępne do publikacji przygotował abp Wacław Depo.

Wydawnictwo albumowe prezentuje zdjęcia wykonane przez Stanisława Markowskiego, wybitnego twórcę fotografii faktu, który ma w swoim dorobku m.in. serię unikatowych zdjęć dokumentujących różne etapy walki narodu polskiego z komunistyczną dyktaturą. Niektóre fotografie, np. z okresu stanu wojennego, artysta wykonywał z narażeniem życia w dosłownie bojowych warunkach. Dramatyczne obrazy zebrane w tej publikacji mają szczególną rolę dokumentacyjną, ale też emocjonalną. Warto wiedzieć, że Stanisław Markowski skomponował muzykę do hymnu Solidarności, do którego słowa napisał Jerzy Narbutt. Pieśń zaczynająca się od słów: „Solidarni, nasz jest ten dzień”, towarzyszyła osobom internowanym w stanie wojennym. Uznana jest również za hymn godności narodu polskiego.

Reklama

Koncert składający się na rocznicowy projekt nosi tytuł Miejsca bezdomne. 40-lecie stanu wojennego. Stanowi artystyczną zadumę nad narodową traumą wywołaną przez wprowadzenie stanu wojennego w Polsce. Został przygotowany w formie poematu wokalnego, zbudowanego z muzyki skomponowanej przez Grzegorza Majkę do utworów poetyckich Tadeusza Szymy, które zostały wydrukowane w publikacji Trwamy niezłomni... z komentarzem kompozytora. Koncepcja koncertu jest bardzo wymowna. Dochodzi bowiem do połączenia dzieł poetyckich autorstwa polskiego patrioty, dysydenta, dziennikarza, filmowca, który odczuł grozę stanu wojennego, z muzyką twórcy, który przyszedł na świat w 1981 r. – w roku rozpoczęcia tych tragicznych doświadczeń politycznych w Polsce.

Koncert będzie zaprezentowany dwukrotnie. 27 listopada o godz. 17 zostanie wykonany w bazylice jasnogórskiej, a 28 listopada o godz. 17 w sali Miejskiego Centrum Kultury w Radłowie. Wykonawcy: Urszula Borzęcka – sopran, Stanisław Duda – baryton, Gabriela Potępa – klarnet, Katarzyna Sałapa – skrzypce, Grzegorz Majka – fortepian.

Patronat medialny nad wydawnictwem rocznicowym i koncertami sprawuje m.in. Niedziela.

2021-11-22 20:57

Oceń: 0 -1

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Stan wojenny

Niedziela rzeszowska 50/2011

[ TEMATY ]

stan wojenny

wojna

J. Żołnierkiewicz/pl.wikipedia.org

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. nie czekając nawet na formalne uchwalenie przez Radę Państwa dekretu o stanie wojennym, grupy funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa wdarły się - często brutalnie - do mieszkań działaczy „Solidarności” dokonując ich zatrzymania. Na ulicach polskich miast pojawiły się czołgi, opancerzone wozy i koksowniki. Tak oto, 30 lat temu władze komunistyczne stając w obronie zbrodniczego systemu wprowadziły z pogwałceniem (co potwierdził Trybunał Konstytucyjny) przepisów ówczesnej Konstytucji, na terytorium całego kraju, stan wojenny.

Internowano tysiące działaczy „Solidarności”; w województwie rzeszowskich pozbawiono wolności ok.100 osób, w tym w ramach operacji „Klon” 77 osób. Wprowadzono godzinę milicyjną, zmilitaryzowano największe zakłady pracy, wśród których znalazła się rzeszowska WSK, zawieszono zajęcia w szkołach i wyższych uczelniach. Rozpoczęto akcję zdejmowania krzyży ze ścian szkół, uczelni i zakładów pracy. Już kilka dni po wprowadzeniu stanu wojennego - 16 grudnia - funkcjonariusze specjalnego plutonu katowickiego ZOMO otworzyli ogień z broni maszynowej do strajkujących górników w kopalni „Wujek”. Zginęło 9 górników. Ma swoją wymowę fakt, że prawie wszystkie rany postrzałowe umiejscowione były w górnych partiach ciała (głowa, klatka piersiowa, brzuch, ręce). W okresie obowiązywania stanu wojennego, a więc między 1981 a 22 lipca 1983 r. (praktycznie obowiązywał on przez całe lata 80.) zdecydowaną większość jego ofiar stanowiły osoby zamordowane lub zmarłe podczas tłumienia masowych protestów, osoby które zmarły na skutek pobicia i osoby, które zginęły skrytobójczo zamordowane. Ponadto wśród ofiar stanu wojennego znalazły się osoby, które na skutek represji i szykan (m.in. wyrzucenia z pracy, stała obserwacja, przesłuchania i donosy) popełniły samobójstwo lub znalazły się w objęciach śmiertelnej choroby (nowotwory, zawały, udary mózgu). Należy jeszcze zaznaczyć, że w pierwszych godzinach stanu wojennego, zostały wyłączone telefony, w wyniku czego wiele osób zostało pozbawionych niezbędnej dla ratowania ich zdrowia i życia pomocy medycznej. Im wszystkim winni jesteśmy pamięć i modlitwę. Przez całe lata 80. plac Farny w Rzeszowie był miejscem religijno-patriotycznych spotkań działaczy i sympatyków zdelegalizowanej przez władze komunistyczne „Solidarności”. U stóp misyjnego, drewnianego krzyża - na którym po październiku 1984 r. znajdował się czarno-biały portret ks. Jerzego - palono znicze, modlono się w intencji ofiar stanu wojennego, śpiewano pieśni patriotyczne, wznosząc ku niebu dwa palce na znak zwycięstwa. To stąd wyruszały - w kierunku znajdującego się na rzeszowskim Rynku pomnika Tadeusza Kościuszki - pokojowe demonstracje (3 maja 1982 r., 31 sierpnia 1982 r., 3 maja 1983 r.) brutalnie tłumione przez ZOMO i SB. Nie sposób, w tym miejscu nie podkreślić, nacechowanej męstwem postawy wielu kapłanów - kapelanów „Solidarności”. To oni głosząc patriotyczne kazania i otwierając szeroko drzwi swoich świątyń i plebanii dla ludzi prześladowanych, cierpiących i zagubionych, nie rzadko narażali swoje zdrowie i życie. Jakże tu nie wspomnieć, jednego z wielkich niezłomnych - bp. Ignacego Tokarczuka. Stan wojenny był bardzo trudnym egzaminem z wiary, patriotyzmu i człowieczeństwa. O jego wynik należy zapytać już własne sumienie.
CZYTAJ DALEJ

Wimbledon - pierwszy finał Świątek w Londynie

2025-07-10 19:12

[ TEMATY ]

finał

Iga Świątek

Wimbledon

PAP/ADAM VAUGHAN

Iga Świątek

Iga Świątek

Rozstawiona z numerem ósmym Iga Świątek wygrała ze Szwajcarką Belindą Bencic 6:2, 6:0 w półfinale Wimbledonu. Polska tenisistka po raz pierwszy awansowała do finału tej imprezy. Jej rywalką w walce o szósty tytuł wielkoszlemowy będzie Amerykanka Amanda Anisimova.

Wcześniej Świątek i Bencic grały ze sobą cztery razy, a Polka miała na koncie trzy zwycięstwa. Po raz drugi Polka pokonała Szwajcarkę w Wimbledonie, ich ostatnia konfrontacja miała miejsce w 1/8 finału tej imprezy w 2023 roku. Po zaciętym boju 24-letnia obecnie raszynianka pokonała cztery lata starszą rywalkę 6:7 (4-7), 7:6 (7-2), 6:3. Bencic była górą jedynie w 1/8 finału US Open 2021.
CZYTAJ DALEJ

Biskup Gervasi: osoby starsze są skarbem do odkrycia

2025-07-10 18:30

[ TEMATY ]

osoby starsze

Światowy Dzień Dziadków i Osób Starszych

Papież Leon XIV

Adobe Stock

Starość jako skrzynia pełna skarbów do odkrycia. Zgodnie z tym, co przekazuje Leon XIV, osoby starsze mogą być znakiem nadziei – to przekonanie biskupa Dario Gervasiego, zastępcy sekretarza Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia, inicjatora Światowego Dnia Dziadków i Osób Starszych, który będzie obchodzony 27 lipca.

Według powszechnego wyobrażenia nadzieja należy do młodych, do tych, którzy mają całe życie przed sobą. A jednak Leon XIV w swoim dzisiejszym orędziu, opublikowanym z okazji Światowego Dnia, mówi, że można być znakiem nadziei w każdym wieku. To ważna zmiana perspektywy, jak podkreśla bp Dario Gervasi.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję