W cywilizacji Zachodu, we współczesnej debacie dotyczącej aksjologicznych korzeni prawa i państwa, można spotkać pogląd, że ludzka godność jest uznawana za praźródło wszelkich praw człowieka. Autor artykułu uważa, że chyba wszystkie współczesne ideologie polityczne głoszone w świecie Okcydentu i oparte na nich systemy ustrojowo-prawne odwołują się do idei praw człowieka, które stały się jedną z dominujących kategorii współczesnej debaty publicznej.

Prawa człowieka wchodzą w skład doktryn socjalistycznych, liberalnych, jak i niewiele mającego z nimi wspólnego nauczania społecznego Kościoła katolickiego. To właśnie Jan Paweł II nadał im nową dynamikę, wiążąc je z kategoriami ludzkiej godności i wspólnego dobra. Zdaniem papieża Polaka, godność człowieka znajduje swoje oparcie przede wszystkim w filozofii chrześcijańskiej, ponieważ ludzka godność jest konsekwencją uznania człowieka za imago Dei.

We wszystkich swoich wielkich encyklikach społecznych (Laborem exercens, Sollicitudo rei socialis, Centesimus annus, Evangelium vitae) Jan Paweł II łączył kategorie godności człowieka z jego wolnością, wskazując na rolę Kościoła w ochronie tych fundamentalnych wartości. Dla Jana Pawła II prawo musi chronić ludzką godność, ponieważ nienaruszalna godność człowieka jest równocześnie fundamentem sprawiedliwego prawa, które najlepiej chroni prawa człowieka. W papieskiej ocenie prawo do prywatnej inicjatywy (Centesimus annus) służy zarówno jednostce ludzkiej, czyli ochronie jej godności, jak i pomnażaniu dobra wspólnego. Dostrzec można zatem, że kategorie dignitas humana i bonum commune dopełniają się wzajemnie.

Wydaje się, że świadomość istnienia idei godności człowieka jako fundamentu jego nienaruszalnych praw stała się dzisiaj w cywilizacji zachodniej toposem akceptowanym przez większość. Istotną rolę w upowszechnieniu tej idei odegrał papież Polak.

Z pełnym przekonaniem można stwierdzić, że z tych względów nauczanie Jana Pawła II jest wezwaniem nie tylko do wierzących, ale również do wszystkich ludzi dobrej woli, głoszącym, że „szacunek dla życia” może stać się podstawą najważniejszych dla społeczeństwa wartości: demokracji i pokoju.

W nauczaniu papieskim, wyłożonym w encyklikach, prawo do życia jest nie tylko wyznacznikiem ludzkiej godności, ale również tym czynnikiem, który pozwala na rozwój dobra wspólnego. Dla papieża Polaka kategoria ludzkiej godności stała się fundamentem praw człowieka i wydaje się być ideą bezwarunkową, którą mogą uznać wszyscy – zarówno chrześcijanie, wyznawcy innych religii, jak i niewierzący – za fundament życia społecznego.