Kamil Krasowski: – Bp Tadeusz Lityński powołał diecezjalną Komisję ds. Muzyki Liturgicznej i Organów Kościelnych, rozwiązując Podkomisję Muzyki i Śpiewu Sakralnego, działającą dotychczas w ramach Komisji ds. Kościelnych Dóbr Kultury Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej. Jakie zmiany wnosi ta reorganizacja?

Ks. Dr Bogusław Grzebień: – W wielu diecezjach istnieją takie komisje, które są jakby osobną instytucją o szerszym polu działania, chociaż – jak już zostało wspomniane – w naszej diecezji podkomisja istniała już wcześniej powołana przez poprzedniego księdza biskupa Stefana Regmunta. Natomiast, chcąc poszerzyć trochę naszą działalność i zmobilizować się do działania, wyznaczyliśmy te cele konkretnie. Są one określone w statucie komisji, powołanej przez bp. Tadeusza Lityńskiego. Utworzona komisja ma zajmować się chórami, muzyką, scholami i śpiewem, jednak jej działanie zostaje również poszerzone o instrumenty muzyczne, a właściwie organy, które znajdują się w kościołach naszej diecezji. Chodzi o ich konserwację i renowację, a także próby pomocy szukania instrumentów, jeżeli jest taka potrzeba w parafiach.

– Co należy do zadań tego gremium? Jakie są jego cele i zakres odpowiedzialności?

– Chodzi przede wszystkim o ujednolicenie zasad doboru i wykonywania muzyki liturgicznej w naszej diecezji, ponieważ zamieszkują ją ludzie, którzy przybyli tu z różnych stron Polski. Jako diecezja nie mamy tradycji takiej, jaką mają np. w diecezjach tarnowskiej, warszawsko-praskiej czy w wielu innych, gdzie te tradycje liturgiczne są praktycznie niezmienne. Musimy tak naprawdę wszystko tworzyć i ujednolicać od początku. I to jest jednym z zadań komisji – dbanie o to, żeby śpiew i muzyka liturgiczna były na coraz to lepszym poziomie wykonawczym, ale również ujednolicone w całej diecezji. Komisja ma również za zadanie służyć pomocą merytoryczną proboszczom parafii i organistom. Do jej zadań należy też opiniowanie kandydatów na organistów, którzy posługują muzycznie w parafii, w trosce o jakość wykonania muzyki w Kościele. Wciąż mało zdajemy sobie sprawę, jak bardzo nasza diecezja bogata jest w instrumenty muzyczne, jeżeli chodzi o organy. Na tych terenach poniemieckich praktycznie każdy kościół ma swój instrument. Oczywiście, dzisiaj gro z tych instrumentów, a więc śmiało mogę powiedzieć, że od 50 do 60 proc., jest zniszczonych, często już nawet nieodwracalnie, bo tak zaniedbanych. Dlatego jako komisja mamy za zadanie dbać o te instrumenty, jeżeli da się je zachować. Są parafie, gdzie doradzamy w tzw. translokacji, czyli przeniesieniu instrumentu, który można dostać na Zachodzie i przenieść do danego miejsca. Pomagamy również w wyborze innych instrumentów, które mogą zastępować ten naturalny, jakim są organy kościelne.

– Kim są osoby, które zostały zaangażowane w działalność komisji?

– W skład komisji wchodzą trzej księża, odpowiedzialni za różne dziedziny w strukturze Kościoła diecezjalnego, oraz cztery osoby świeckie. Poza mną są to ks. Łukasz Parniewski, który zajmuje się przede wszystkim Oazą i Diakonią Muzyczną, oraz ks. Mateusz Szerwiński, który jest dość dobrym praktykiem organowym. Pozostali czterej członkowie to organiści, wykładowcy instrumentu organy, jak i organmistrzowie czy przystosowujący się do organmistrzostwa, czyli osoby znające się na tej dziedzinie, jaką są organy kościelne zarówno jeżeli chodzi o grę, jak i budowę, i renowację tego instrumentu.

– Konferencja Episkopatu Polski 14 października w Lublinie przyjęła nową instrukcję o muzyce kościelnej. Co to za dokument i jakie zmiany wprowadza w kwestii muzyki kościelnej?

– Instrukcja KEP była przygotowywana przez kilka lat i weryfikowana w różnych środowiskach. Miałem okazję uczestniczyć w tej pracy. Dokument, który został wydany, tak naprawdę nie za bardzo burzy to, co było już napisane w oparciu o Sobór Watykański II – Konstytucję o liturgii i Instrukcję o muzyce w świętej liturgii „Musicam Sacram”. Poszerza natomiast i przypomina pewne zasady. Ma za zadanie na nowo przypomnieć to, co jest sednem w liturgii, co jest pięknem w liturgii i do czego liturgia powinna zmierzać, kształtować, prowadzić. Jest to dokument, który na nowo utwierdza nas w założeniu, które już było przed laty czy nawet w wydanym później przez KEP dokumencie, który funkcjonował w Kościele w Polsce. Przyjęta instrukcja dotyka m.in. organizacji koncertów, muzyki i instrumentów, które mogą, a także tych, które nie powinny być stosowane podczas liturgii w kościele, oraz na nowo przywraca i uświadamia rolę kantorów, psałterzystów, organistów, chórów, dyrygentów, jak i celebransów, bo wszystko to jest związane z liturgią, a muzyka jest nieodłączną częścią liturgii.