Reklama

Tuzin lat nietuzinkowego duszpasterstwa w Radymnie (1)

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Górale lubią się trzymać dawnego systemu liczenia, toteż w ich mowie tuzin, mendel, pół kopy, kopa są niewspółmiernie częściej używane niż w rozmowach ceprów z dolin. I aczkolwiek okolice Biecza należąc do Pogórza Ciężkowickiego, nie reprezentują klasycznych wysoczyzn górskich, to jednak zawód kamieniarza i cieśli charakteryzuje się tu już cechą "tetmajerowskiego" stylu. Jeśli zatem Zakopane ma piękną legendę o śpiących rycerzach, Biecz nie pozostaje w tyle i swoim podaniem o "bogatyk kupcak" próbuje dorównać stolicy Podhala. Za czasów św. Kingi, kiedy ziemia biecka należała do oprawy wdowiej byłej księżnej krakowskiej, kontakty Biecza z podwawelskim grodem były liczniejsze i owocniejsze, niż to jest dzisiaj. Na polecenie księżnej pani kasztelan biecki prowadził restaurację starego zamku, aby uczynić z niej rezydencję godną córki węgierskiego króla. Wśród sprowadzonych z Krakowa rzemieślników był też zdolny kamieniarz śląski Michał, którego zadaniem było wykonać podwójne, bliźniacze okienka w górnej kondygnacji zniszczonego przez Tatarów zamku, na podobieństwo okien fasady katedry wawelskiej i wieży kościoła mariackiego. Element ten miał symbolizować bliźniacze dusze księstwa krakowskich: Bolesława i Kingi, którzy chociaż małżonkowie, żyli w dziewiczym stanie. Nadzorcą robót był Niemiec, który polecenie "das binar Fenster" często Michałowi powtarzał. Od tego słowa otrzymał też przydomek Binar. Rzemieślnik ów dorobiwszy się solidną pracą majątku, zakupił od Kingi las na północ od Biecza, gdzie był zachowany piękny drzewostan dębowy. Owa dąbrowa Binarowa stała się później miejscem lokacji wioski ale to już za Kazimierza Wielkiego, kiedy jej właścicielem był syn Michała - Michałko, pierwszy sołtys miejscowości. Tablica pamiątkowa na szkole podaje rok 1348. Sołtys ten miał ukryte po ojcu skarby, schowane pod pamiętającym jeszcze pogańskie czasy dębem, na którym św. Wojciech idąc z Węgier zawiesił obraz św. Michała, stąd stary ten okaz przyrody zwany był Michalec. Potem całe trzy łany sołtysowe na karczowisku zachowały nazwę, chociaż po pogańskim dębie nie pozostało śladu. Tak to "bies" uwieczniony w nazwie miasta pogromiony został przez św. Michała, który to ślad pozostał znowu w nazwie starej rodziny binarowskiej, do dziś siedzącej na "Michalcu". Gospodarował tam do niedawna brat obu księży Michalców - Eugeniusz, przedwcześnie ociemniały na skutek wywrotki traktoru na stromych zboczach "Michalca". Mimo kalectwa robił znakomitą kiełbasę, której smak cenił nawet kard. Kominek, kiedy Gienek odwiedzał brata na śląskiej ziemi. Legendę ze św. Michałem pamiętają także starsi skołoszowianie, którym ks. Michalec, jeden ze spadkobierców tej fortuny, przywoził rowerem posiłek przy pracach polowych i takimi powiastkami umilał im czas znojnej roboty. Legendę tę powtórzył też na odpuście w Michałówce jeszcze za czasów ks. Mikulskiego (relacja Klasickiej z Duńkowic).
Takim to przydługim wstępem zaprezentowałem rodzinę Michalców, z której dwóch kapłanów godnie nosiło to nazwisko. Nietuzinkowym proboszczem był starszy z nich - Franciszek. Urodził się w 1905 r. w Binarowej, gdzie chodził do szkoły służącej do dzisiaj dzieciom jego bratanicy, a gimnazjum skończył w Gorlicach i następnie Seminarium Duchowne w Przemyślu. Wyświęcony na kapłana w 1930 r. wraz z Julianem Atamanem, Józefem Gorczycą, Ignacym Leją, Stanisławem Patrynem, Stanisławem Soszyńskim, Tadeuszem Urbanikiem. Z tych wymienionych tutaj "siedmiu wspaniałych" tylko ks. prof. Ataman zdystansował sławą naszego bohatera. Kiedy ten pierwszy bowiem został wykładowcą w Seminarium, ks. Franciszek był diecezjalnym sekretarzem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej. Pamiątką z tego okresu jego działalności jest kaplica w Zwięczycy, która była wzniesiona częściowo z funduszów księdza "patrona", jak go wtedy tytułowano. W tym samym czasie budowano w Zwięczycy szkołę, gdzie znowu więcej wkładu mieli "wiciowcy". Rywalizacja tych dwu ugrupowań doprowadziła do zabawnego finału, którego reminiscencje nie były już takie śmieszne. Na zabawie "fantowej" urządzonej przez KSMM zaczęli rozrabiać wiciowcy. Ks. Michalec, który zaprosił wójta Jana Szalachę i radnego Franciszka Gieronia, oraz innych miejscowych notabli, czuł się odpowiedzialny za spokojny przebieg imprezy, a rozdrażniony niewybrednym kawałem Władysława Kruczka, pozostawionym na siodełku jego roweru, poskromił rozbijackie zapędy "Wici" i pompką od roweru zaprowadził porządek. Oberwało się i Franciszkowi Kalandykowi i późniejszemu sekretarzowi wojewódzkiemu PZPR w Rzeszowie. Zapamiętał to sobie czerwony dygnitarz w czasach, gdy przemawiał z trybuny 1-majowej na ulicy Lenina, umieszczonej przy gmachu, skąd szły dyrektywy na całą Rzeszowszczyznę.
cdn.

Gospodyni Księdza Prałata Marii Harasik ze Skołoszowa i bratowej Zofii Michalec z Binarowej składam "Bóg zapłać" za udzielone informacje.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Wspomnienie Najświętszej Maryi Panny Królowej

[ TEMATY ]

Matka Boża

dzieciatko-jezus.blogspot.com

Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny

Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny

Wspomnienie Maryi Królowej zostało wprowadzone do kalendarza liturgicznego przez papieża Piusa XII encykliką Ad caeli Reginam (Do Królowej niebios), wydaną 11 października 1954 r., w setną rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Maryi.

Już w czasie Soboru Watykańskiego I w roku 1869 biskupi francuscy i hiszpańscy prosili o to święto. Pierwszy Krajowy Kongres Maryjny w Lyonie (1900) prośbę tę ponowił. Uczyniły to również międzynarodowe kongresy maryjne odbyte we Fryburgu (1902) i w Einsiedeln (1904). Od roku 1923 wyłonił się specjalny ruch pro regalitate Mariæ. Początkowo wspomnienie Maryi Królowej obchodzone było w dniu 31 maja, ale w wyniku posoborowej reformy kalendarza liturgicznego przesunięto je na oktawę uroczystości Wniebowzięcia Maryi - 22 sierpnia. To właśnie wydarzenie ukoronowania Maryi wspominamy w piątej tajemnicy chwalebnej różańca.
CZYTAJ DALEJ

Wielka Brytania: coraz więcej wierzących praktykujących wśród młodzieży

2025-08-22 14:46

[ TEMATY ]

Wielka Brytania

młodzież

wierzący

praktykujący

Adobe Stock

Coraz więcej wierzących praktykujących wśród młodzieży w Wielkiej Brytanii

Coraz więcej wierzących praktykujących wśród młodzieży w Wielkiej Brytanii

W Wielkiej Brytanii wzrosła liczba młodych ludzi, którzy wracają do wiary i praktyk religijnych. Informują o tym dwa dzienniki: amerykański „New York Times” i brytyjski „Financial Times”.

Chodzi o pokolenie Z, a więc o osoby urodzone między 1997 i 2012 rokiem. Wzrastały one w zsekularyzowanym społeczeństwie, które nie proponuje wiary. Pomimo to młodzież ta odkrywa religię jako źródło znaczenia i tożsamości w swoim życiu. Analizując tę sytuację „Financial Times” podkreśla, że „religia powraca nie z powodu nostalgii, lecz z potrzeby”.
CZYTAJ DALEJ

MŚ w kajakarstwie - złoty medal Puławskiej w K1 500 m

2025-08-23 15:49

[ TEMATY ]

sport

PAP

Kajakarka Anna Puławska zdobyła złoty medal w olimpijskiej konkurencji K1 500 m w mistrzostwach świata rozgrywanych w Mediolanie. Zawodniczka AZS AWF Gorzów Wlkp. pokonała Australijkę Natalię Drobot o 0,43 s, trzecia była Węgierka Zsoka Csikos.

To pierwszy medal wywalczony przez polską reprezentację w zawodach. Puławska natomiast w niedzielę stanie przed szansą wywalczenia kolejnego krążka w dwójce na 500 m z Martyną Klatt.(PAP)
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję