Reklama

Lutomiersk dawniej i dziś

Niedziela łódzka 9/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Lutomiersk to niewiellkie miasteczko - osada położona 16 km na zachód od Łodzi, na lewym brzegu Neru, w dekanacie konstantynowskim archidiecezji łódzkiej, siedziba parafii i ośrodek salezjański.
Badania archeologiczne wykazały ciągłość osadnictwa w Lutomiersku od IV okresu kultury łużyckiej (1400-1200 r. przed Chrystusem); odkryto też wielkie cmentarzysko szkieletowe i ciałopalne z pierwszej poł. XI w. Lutomiersk prawa miejskie otrzymał 1274 r. od Leszka Czarnego. Można twierdzić, że we wczesnym średniowieczu był jednym z ważniejszych miast w tej części późniejszego Sieradzkiego. Poza rolnictwem mieszkańcy wykonywali inne zawody. W dokumencie z 1488 r. zachowała się wzmianka o istnieniu folusza, potrzebnego do wytwarzania sukna, inny dokument z 1580 r. podaje, że Jan, dziedzic Lutomierska, zezwolił na założenie w mieście cechu tkaczy, kowali i krawców. Poza tym działali tu kupcy zajmujący się handlem solą oraz zbytem rozwiniętej produkcji sukna.
Władze rosyjskie w odwecie za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym pozbawiły Lutomiersk od 1870 r. praw miejskich. Teraz znajduje się w powiecie pabianickim, jest siedzibą gminy, połączony z Łodzią linią tramwajową od 1929 r., liczy 1415 mieszkańców.
Parafia pw. Matki Bożej Szkaplerznej została erygowana w 1283 r., istniejący kościół z fundacji Barbary Sanguszkowej został zbudowany w latach 1775-81 w stylu późnobarokowym. Jednolity wystrój wnętrza pochodzi z końca XVIII w.
Władysław Łokietek w 1296 r. przyłączył do miasta wieś Wrzącą, w 1311 r. nadał Lutomiersk Wacławowi z Lisowic z rodu Zarębów. Najprawdopodobniej Wacław Zaręba przed 1418 r. wzniósł tu obronną siedzibę o charakterze zamku rycerskiego. Zamek ok. 1518 r. przez małżeństwo dostał się Grzymalitom Grudzińskim.
Kolejny właściciel - Jędrzej Grudziński, wojewoda rawski - w 1650 r. sprowadził zakon reformatów i oddał im zamek na pomieszczenia klasztorne. Przebudowa zamku na klasztor oraz budowa przylegającego do niego kościoła pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z przerwami trwała do 1659 r. Obecnie ślady po dawnym zamku są widoczne na zachodniej ścianie. Zabudowania klasztorne w 1797 r. w poważnym stopniu zniszczył pożar, przy czym spłonęła też duża część miasta.
Podczas powstania styczniowego zakonnicy wspomagali oddziały powstańcze. W wielu klasztorach powstańcy znajdowali schronienie, korzystali z zaopatrzenia w żywność oraz mieli zapewnioną opiekę duszpasterską, a ranni opiekę medyczną.
Na cmentarzu do dziś przetrwała tzw. Bratnia Mogiła, kryjąca, przeniesione tu z krypt klasztornego kościoła, prochy powstańców poległych w okolicznych bitwach z lat 1863-64. Po stłumieniu powstania styczniowego Rosjanie w 1864 r. skasowali klasztor, a zakonników wywieźli do Warty. Kościół przez wiele lat był zamknięty. Na skutek działań wojennych jesienią 1914 r. spaliły się dachy i zapadło sklepienie kościoła. Ze starego wyposażenia ocalał tylko wspaniały XVIII-wieczny, rokokowy kredens i konfesjonał w zakrystii.
Po odzyskaniu niepodległości w 1921 r. staraniem ks. Stefana Niedźwieckiego, miejscowego proboszcza, kościół odbudowano. Cały obiekt w 1926 r. bp Wincenty Tymieniecki przekazał salezjanom, którzy do 1951 r. prowadzili w nim sierociniec. W latach 80. salezjanie nadbudowali klasztor o jedno piętro; pełnił on funkcję domu rekolekcyjnego i ośrodka formacyjnego dla młodych salezjanów z Prowincji Warszawskiej. W 1996 r. utworzono w nim Salezjańską Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną II stopnia im. Antoniego Chlondowskiego (organistowską). Zarząd gminy w Lutomiersku w 1994 r. przekazał salezjanom ośrodek rekreacyjny dla młodzieży, gdzie co roku podczas wakacji odbywa się "Campo Don Bosco" i obozy szkoleniowo-wypoczynkowe dla dzieci i młodzieży.
Życie religijne mieszkańców toczy się również w kościele farnym. Świątynia ta jest oczkiem w głowie ks. kan. Włodzimierza Paszkowskiego. Dzięki jego zapobiegliwości zostały odnowione ołtarze, wyremontowane mechaniczne organy, zainstalowane centralne ogrzewanie i położona granitowa posadzka. Ostatnie inwestycje to zamontowanie na szczycie świątyni zegara z kurantem i pokrycie nową dachówką kopertowego dachu dzwonnicy.
W 2001 r. zainstalowano w kościele salezjańskim 40-głosowe, koncertowe organy, podarowane szkole muzycznej przez władze Zabrza. Uczestnicy nabożeństw mogą teraz posłuchać pięknego brzmienia muzyki organowej w wykonaniu uczniów i przekonać się, że szkoła dobrze służy Kościołowi w Polsce, przygotowując wielu wykształconych muzyków - organistów.
Z dawnych dziejów warto jeszcze przypomnieć, że przed 1570 r. powstał w Lutomiersku zbór ewangelicko-reformowany, który istniał do początków XVII w. Ludność żydowska w Lutomiersku, która pod koniec XVIII w. stanowiła aż ok. 60% ogółu mieszkańców, posiadała do 1914 r. drewnianą synagogę, wyróżniającą się stylem architektonicznym.
W 1905 r. utworzono w Lutomiersku OSP, w 1916 r. POW i Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, w 2000 r. zbudowano Gimnazjum im. Leszka Czarnego, a w 2002 r. rozbudowano szkołę podstawową. Przy organizowaniu funduszy na budowę obiektów szkolnych bardzo przysłużył się wicedziekan ks. kan. Włodzimierz Paszkowski. Dlatego władze szkolne obdarzyły go tytułem wspaniałego przyjaciela szkoły, a parafianie cenią jako gorliwego duszpasterza kochającego dzieci i młodzież.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2003-12-31 00:00

Ocena: +1 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Zmiany kapłanów 2025 r.

Maj i czerwiec to miesiąc personalnych zmian wśród duchownych. Przedstawiamy bieżące zmiany księży proboszczów i wikariuszy w poszczególnych diecezjach.

Biskupi w swoich diecezjach kierują poszczególnych księży na nowe parafie.
CZYTAJ DALEJ

Góra Igliczna. Najświętsza Maryja Panna - Przyczyna naszej radości

[ TEMATY ]

diecezja świdnicka

góra Igliczna

Matka Boża Śnieżna

ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Matka Boża Śnieżna - Przyczyna naszej Radości - Góra Igliczna

Matka Boża Śnieżna - Przyczyna naszej Radości - Góra Igliczna

W malowniczym zakątku południowo – zachodniej Polski, w Sudetach, na terenie diecezji świdnickiej, pod samym szczytem Góry Iglicznej, skąd rozpościera się przepiękna panorama na Góry Bystrzyckie, Orlickie, a w oddali również na Stołowe i Sowie oraz wspaniały widok na Masyw Śnieżnika i Kotlinę Kłodzką, w późnobarokowej świątyni z końca XVIII w., króluje Matka Boża czczona jako Przyczyna Naszej Radości „Maria Śnieżna”.

Dzieje Sanktuarium sięgają czasów, kiedy to Śląsk należał do Austrii, a ludność Ziemi Kłodzkiej pielgrzymowała do austriackiego sanktuarium Matki Bożej w Mariazell. W 1742 roku, w wyniku działań wojennych hrabstwo kłodzkie przechodzi pod panowanie Prus. Dla ówczesnych mieszkańców tego regionu Kotliny Kłodzkiej pojawiają się trudności z przekroczeniem granicy austriacko – pruskiej, celem pielgrzymowania do sanktuarium w Mariazell. Wówczas to mieszkaniec wioski Wilkanów, miejscowości u podnóża Góry Iglicznej, Krzysztof Veit, wracając w 1750 r. z pielgrzymki do Mariazell, przyniósł jako pamiątkę, wykonaną z drewna lipowego, ludową kopię figury Matki Bożej z alpejskiego sanktuarium. Za zgodą swojego brata, mężczyzna mieścił figurę na stoku Góry Iglicznej, gdzie znajdowało się ich pole. Nikt wtedy nie myślał o budowie sanktuarium. Ustawiona pod konarem rozłożystego buka figurka, miała jedynie przypominać austriackie sanktuarium w Mariazell.
CZYTAJ DALEJ

USA zbombardowały trzy irańskie obiekty atomowe

2025-06-22 07:16

[ TEMATY ]

Izrael

Iran

PAP/EPA/Carlos Barria / POOL

Prezydent Donald Trump poinformował, że USA przeprowadziły "bardzo udane ataki" na obiekty nuklearne w Iranie, w tym zakłady wzbogacania uranu w Fordo. Zakłady miały zostać zniszczone, zaś Trump wezwał strony konfliktu do zawarcia pokoju.

"Zakończyliśmy nasz bardzo udany atak na trzy obiekty nuklearne w Iranie, w tym Fordo, Natanz i Isfahan. Wszystkie samoloty są teraz poza przestrzenią powietrzną Iranu. Pełen ładunek BOMB został zrzucony na główny cel, Fordo. Wszystkie samoloty bezpiecznie wracają do domu" - napisał Trump we wpisie na swoim portalu społecznościowym Truth Social.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję