Adhortacja apostolska „Evangelii gaudium” papieża Franciszka zmusza do ponownego spojrzenia na metody, jakimi przez lata posługujemy się w Kościele do głoszenia Dobrej Nowiny i zachęca do wyjścia poza schematy. Są tacy, których oczarowała i zainspirowała, a owocem tego jest bibliodrama.

Odnowa form wyrazu

Ojciec Święty Franciszek w „Evangelii gaudium” napisał: „Czasem, słuchając całkowicie ortodoksyjnego języka, ma się wrażenie, że to, co otrzymują wierni z racji języka, jakim się posługują i jaki rozumieją, jest czymś, co nie odpowiada prawdziwej Ewangelii Jezusa Chrystusa. Ze świętym zamiarem przekazania im prawdy o Bogu i człowieku, niekiedy przekazujemy im fałszywego boga lub ideał ludzki naprawdę niebędący chrześcijańskim. W ten sposób pozostajemy wierni jakiemuś sformułowaniu, ale nie przekazujemy istoty rzeczy. To jest najpoważniejsze ryzyko. Pamiętajmy, że «wyrażanie prawdy może przybierać różne formy. Właśnie odnowa form wyrazu staje się konieczna, aby można było przekazywać współczesnemu człowiekowi ewangeliczne orędzie w jego niezmiennym sensie»” (41). Taką nową formą wyrazu jest właśnie bibliodrama. Choć w naszym kraju rozwija się powoli, doskonale znana jest w Niemczech i Stanach Zjednoczonych, czyli tam, gdzie rozwinięta jest psychodrama.

Co mówią definicja i uczestnicy bibliodramy

„Bibliodrama jest otwartym procesem interakcji między tekstem biblijnym a jakąś grupą, w którym próbuje się zintegrować przekaz biblijny z osobistymi doświadczeniami. Celem jest nowe doświadczenie religijne i zrozumienie Biblii na bazie identyfikacji uczestników z postaciami i sytuacjami biblijnymi” („Lexikon für Theologie und Kirche”, s. 415).

Tyle definicja, sami uczestnicy bibliodramy opowiadają, że to możliwość konfrontacji z samym sobą i weryfikacji własnej wiary. Tu nie ma miejsca na udawanie albo zatrzymanie się na poziomie, że coś mi się wydaje, że jest takie czy inne. Na bibliodramie można dowiedzieć się czegoś nowego o sobie. – Zrozumiałem, że jestem w innej relacji do Boga, niż mi się to wydawało – opowiada jeden z uczestników. – Gdyby nie bibliodrama, myślę, że żyłbym dalej w wygodnej niewiedzy na swój temat. Teraz wiem, co jeszcze mogę poprawić, zmienić w sobie. – Bibliodrama pozwala w atrakcyjny, ale także często zaskakujący sposób poznać tekst biblijny, a to głównie za sprawą różnorodnych interpretacji jej uczestników – dzieli się swymi spostrzeżeniami kolejna osoba. – Bez wątpienia są one nietuzinkowe i pomagają oderwać się od szablonów, które nosimy w głowach, słuchając n-ty raz tego czy innego fragmentu Pisma Świętego. Jednocześnie bibliodrama pozwala na utożsamienie się z postaciami biblijnymi, podejmując próbę zrozumienia ich działań również (a może nawet przede wszystkim) przez pryzmat swoich doświadczeń życiowych. To jest doprawdy fascynujące, ale także trudne. Na szczęście to ja decyduję, jak głęboko wchodzę i na ile dzielę się z innymi – wyjaśnia.

– Czuję, że jestem dzieckiem Boga! – odkrywa, wydawałoby się oczywistą prawdę, inna osoba, która jest pod silnym wrażeniem bibliodramy. – Przeżycia i emocje, jakie mi towarzyszyły, działanie Ducha Świętego, świadomość obecności Jezusa, głód słowa Bożego, integracja grupy... – działo się wiele i w głowie, i w sercu, i w duszy... Dla mnie to na pewno wielki krok w rozwoju duchowym – zaznacza.

Dotknąć Bożego słowa

Papież Franciszek: „Za każdym razem, gdy staramy się powrócić do źródeł i odzyskać pierwotną świeżość Ewangelii, pojawiają się nowe drogi, twórcze metody, inne formy wyrazu, bardziej wymowne znaki, słowa zawierające nowy sens dla dzisiejszego świata” (11).

W czasie bibliodramy najpierw indywidualnie, a później w grupach rozważa się i interpretuje dany tekst biblijny, po czym odgrywa się scenę z wybranego fragmentu. Tak mówi o tym jedna z uczestniczek: – Odegranie pewnej sceny biblijnej początkowo wydawało mi się dość trudne, natomiast wejście w rolę nieoczekiwanie pozwoliło mi odnieść się do własnych pozytywnych doświadczeń duchowych, co wręcz przerodziło się w modlitwę. Nigdy bym nie przypuszczała, że w takich okolicznościach – odegrania scenki – jest to możliwe, a jednak...

Wszyscy, którzy biorą udział w rekolekcyjnych sesjach prowadzonych metodą bibliodramy, podkreślają zgodnie, że jej mocną stroną jest grupa. Jej otwartość sprzyja, a wręcz warunkuje szczerość uczestników. Bibliodrama pozwala odkryć nowy sposób czytania Pisma Świętego, co bezsprzecznie pomaga świadomie zrobić krok w wierze. Rodzi się nowa jakość relacji z Bogiem, z rodziną, po prostu z innymi.

Rolnik i żyzna ziemia

„Słowo zawiera w sobie potencjał, którego nie możemy przewidzieć. Ewangelia mówi o nasieniu, które posiane, samo rośnie, nawet jeśli rolnik śpi (por. Mk 4, 26-29). Kościół musi przyjąć tę nieuchwytną wolność Słowa skutecznego na swój sposób, w bardzo różnych formach wykraczających poza nasze przewidywania i łamiących nasze schematy” (22).

Sesje i warsztaty metodą bibliodramy mogą prowadzić osoby, które skończyły przynajmniej I stopień psychodramy i doskonale znają Biblię. Adresatami przekazu są ci, którzy pragną pogłębić osobiste relacje z Bogiem, spojrzeć na siebie i swoją wiarę w nowy sposób, wśród nich są kapłani i katecheci, którzy chcą poznać nowe metody i ubogacić się, by lepiej i skuteczniej nieść Ewangelię innym.

Nowa ewangelizacja w praktyce

Warsztaty i dni skupienia metodą bibliodramy prowadzi m.in. ks. dr Tomasz Knop w Częstochowie, chętni czasem pokonują dziesiątki kilometrów, by wziąć w nich udział. Program oferowany w Częstochowie składa się z bloków tematycznych odpowiadających wydarzeniom według kalendarza liturgicznego, a jednocześnie odpowiada tajemnicom Różańca: Na początku było Słowo; tajemnice radosne – Adwent; tajemnice światła – okres zwykły; tajemnice bolesne – Wielki Post; tajemnice chwalebne – okres wielkanocny. Dzień skupienia (obejmujący 10 godzin): sobota lub niedziela od 9.00 do 19.00; warsztat (5 godzin): sobota od 14.00 do 19.00; grupa warsztatowa (3 godziny): spotkania co dwa tygodnie od 18.00 do 21.00.

W najbliższym czasie uczestnicy bibliodramy będą pochylać się nad tajemnicami światła, zainteresowanym podajemy terminy: warsztaty – 11 stycznia 2014 r. (g. 14.00-19.00), dzień skupienia –18 stycznia 2014 r. (g. 9.00-19.00) i stronę: www.pomoc-duchowa.pl.