Reklama

90-lecie koronacji Pani Boreckiej

Boreckie sanktuarium i tajemniczy Wizerunek

Niedziela przemyska 33/2009

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Udokumentowany kult maryjny w Borku Starym sięga odległej daty - 1336 r. Za sprawą „cudownego wizerunku”, który być może przywędrował tutaj już pod koniec XIII wieku z pracującymi tutaj karczownikami lasów, okoliczna ludność otrzymywała liczne łaski i doświadczała cudownych uzdrowień. Opodal cudownego źródełka pobudowano drewnianą kapliczkę, w której przechowywano drogocenny obraz. Przed maryjnym wizerunkiem modliła się, zdążając na Ruś w 1387 r., św. królowa Jadwiga Andegaweńska. Wzmożony napływ pątników spowodował wybudowanie na wzgórzu drewnianego kościółka pw. Świętego Krzyża i kaplicy Matki Bożej, a arcybiskup lwowski Jan Rzeszowski dokonał konsekracji obiektów w 1420 r. W kaplicy umieszczono „cudowny wizerunek” poddany uprzednio renowacji, a może skopiowany na nowym podobraziu. W 1487 r. wybudowano następną kaplicę, w której zapragnął być pogrzebany możny rycerz Imbram z żoną. Być może pobożny rycerz ufundował kolejny, nowy wizerunek Pani Boreckiej. Dzisiaj na tym miejscu stoi zbudowana pod koniec XIX wieku kaplica Matki Bożej Bolesnej; w niej to odbyła się 15 sierpnia 1919 r., pierwsza w odrodzonej po zaborach Polsce, koronacja cudownego wizerunku złotymi koronami. Nałożył je na skronie Maryi bp Józef Sebastian Pelczar. We wnętrzu wspomnianej kapliczki znajduje się osobliwy przedmiot - tzw. dzwonek loretański, którego używano, gdy ktoś nie mógł skonać, aby Maryja wyprosiła łaskę szybkiej śmierci. W XVII wieku proboszcz tyczyńskiej parafii, do której przynależało sanktuarium - Maciej Niwicki, sam cudownie uzdrowiony za przyczyną Pani Boreckiej, zapragnął, aby na miejscu tym powstał wspaniały kościół i aby pieczę nad nim sprawowali dominikanie. Władze kościelne z bp. Stanisławem Sarnowskim przychyliły się do prośby Niwickiego, wydając w Brzozowie 10 lutego 1670 r. zgodę na założenie klasztoru. Zaraz też pierwsi zakonnicy przybyli do pobliskiej Kielnarowej. Wkrótce rozpoczęto budowę wspaniałego, barokowego obiektu. Przy wznoszeniu kościoła pracowali architekci: Antonio Bellotti i Maciej Paitner. W latach 1684-1727 powstała wspaniała trójnawowa świątynia z dwoma wieżami na zachodniej fasadzie. Na przedłużeniu naw bocznych znajdują się boczne kaplice. Nawę główną przykrywa sklepienie kolebkowe z lunetami, a w bocznych krzyżowe. Na ścianie południowej znajduje się zegar słoneczny. Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Jacka konsekrował 13 maja 1736 r. bp Andrzej Pruski. Wówczas to sprowadzono też do kościoła cudowny wizerunek.
Stoimy przed fasadą główną świątyni. Tu nad wejściem głównym umieszczono figury św. Dominika i św. Franciszka oraz herb dominikanów - łaciński napis „Veritas” (prawda) oraz psa trzymającego przednie łapy na księdze, a w pysku płonącą pochodnię. Dominikanie zwani są bowiem „psami Pańskimi” i jak pies mają towarzyszyć ludziom w ich dolach i niedolach, nieść im płomień wiedzy, a także lizać poranione grzechem dusze.
Po wejściu do świątyni uwagę przykuwa przepiękny barokowy ołtarz główny z przełomu XVII i XVIII wieku, wykonany w Gdańsku z fundacji Józefa Zaręby Skrzyńskiego, podczaszego koronnego, który zapragnął być pochowany w podziemiach kościoła. Jego portret z II poł. XVIII wieku wisi do dzisiaj w zakrystii. Ufundował on także dwa dalsze, boczne obrazy. We wspaniałym czerwono-złoconym ołtarzu umieszczono czczony wizerunek Pani Boreckiej. Obraz o wymiarach 66 cm x 73, 5 cm przedstawia Maryję z Dzieciątkiem w typie Hodegetri, namalowany na desce lipowej. Maryja okryta pięknym maforionem, spiętym pod szyją ozdobną broszą, spod której wystaje czerwona suknia, podtrzymuje Dzieciątko, wskazując na Nie prawą dłonią. Dzieciątko prawą dłonią zdaje się błogosławić modlących się ludzi. Tło wypełniają tłoczone w złotym podkładzie motywy roślinne. Na odwrocie obrazu - co ciekawe - umieszczono podwójny krzyż - którym posługiwali się onegdaj pierwsi Jagiellonowie.
Trzeba sobie zdawać sprawę z tego, że obraz był wielokrotnie odnawiany i przemalowywany i wygląda zapewne trochę inaczej niż w momencie przybycia na boreckie wzgórze. Specjaliści datują podobrazie na XV wiek. W XVII wieku dokonano licznych przemalowań (m.in. twarzy i dłoni) oraz namalowano na odwrocie podwójny krzyż, którym kiedyś posługiwali się pierwsi Jagiellonowie. Przemalunków dokonywano także w XIX i XX wieku. Wizerunek ozdabiały liczne wota, część z nich została zabrana pod koniec XIX wieku przez Austriaków. Cudowny wizerunek zasłaniany jest obrazem Matki Bożej Różańcowej podającej różaniec św. Dominikowi i św. Katarzynie Sieneńskiej. Na szczycie ołtarza znajduje się ciekawy obraz z 1719 r. w kształcie koniczynki, przedstawiający Ukoronowanie Najświętszej Maryi Panny. Po bokach wielkiego ołtarza umieszczono figury św. Dominika trzymającego krzyż i lilię, u stóp którego leży pies. Nad nim umieszczono figurę papieża Piusa V, wyżej dostrzegamy św. Katarzynę ze Sieny z koroną cierniową i krzyżem. Po drugiej stronie ołtarza znajdują się kolejno figury: św. Róży z Limy, św. Jacka, założyciela polskiej prowincji dominikanów oraz św. Tomasza z Akwinu z piórem i budowlą kościoła. Wspomniane, równie piękne boczne ołtarze pochodzą z przełomu XVII i XVIII wieku. W lewym ołtarzu bocznym w polu centralnym ołtarz z obrazem św. Józefa z Dzieciątkiem i figurami św. Agnieszki z Montepulciano, św. Piotra z Werony trzymającego palmę z trzema koronami - symbolem nagrody za męczeństwo, dziewictwo i głoszenie Ewangelii, dalej św. Katarzyna Ricci oraz św. Ludwik, misjonarz z Kolumbii. Prawy boczny ołtarz zawiera obraz św. Wincentego Fereriusza. Nad nim obraz św. Walentego, a w górnej części figura św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Po bokach stoją figury świętych związanych z zakonem dominikańskim: św. Antonina, biskupa florenckiego oraz św. Alberta Wielkiego. Nad nimi odpowiednio: bł. Imelda oraz św. Małgorzata z Węgier. W prezbiterium warto zwrócić również uwagę na monumentalne, osiemnastowieczne obrazy przedstawiające sceny religijne ze św. Janem Chrzcicielem, namalowane przez jednego z braci dominikańskich. Po lewej stronie, w nawie głównej znajduje się ambona z XVII wieku, przeniesiona na obecne miejsce ze starego kościoła. Bogato zdobiona - na szczycie figura Chrystusa, na zaplecku obraz św. Jacka, w dolnej części znajdują się figury czterech Ewangelistów: Mateusz, Łukasz, Jan i Marek.
Nawy boczne kościoła zamknięte są kaplicami. W kaplicy po lewej stronie znajduje się ołtarz Świętego Krzyża z XVII wieku. W polu centralnym znajduje się obraz Ukrzyżowanego Chrystusa z Marią Magdaleną u jego stóp, w typie malarstwa flamandzkiego, a pochodzący z XVII wieku. Po bokach znajdują się figury św. Rocha i św. Sebastiana. W górnej części ołtarza obraz św. Zofii i córki (spersonifikowane jako Wiara, Nadzieja i Miłość). W równoległej kaplicy bocznej znajduje się ołtarz św. Dominika z lilią i książką oraz psem z pochodnią. Obok figury św. Antonina z Florencji oraz św. Róży z Limy. W górnej części popiersie papieża z zakonu dominikańskiego Innocentego V.
Wokół sanktuarium znajdują się dróżki ze stacjami tajemnic różańcowych i drogi krzyżowej. Niedaleko, wokół osiemnastowiecznej kaplicy pw. św. Anny, położony jest cmentarz zakonny, gdzie chowa się zmarłych braci i ojców z zakonu dominikańskiego. W sanktuarium rokrocznie odbywa się w Wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 14 sierpnia obrzęd Zaśnięcia i pogrzebu Matki Bożej, które to uroczystości przyciągają na „boreckie wzgórze” rzesze pielgrzymów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

2009-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ten obraz Matki Bożej ma 500 lat. Tysiące pielgrzymów przybędą na Wielki Odpust

2025-07-02 14:08

[ TEMATY ]

Tuchów

diecezja tarnowska

Wielki Odpust

święto Najświętszej Maryi Panny Tuchowskiej

500 lat

br. Grzegorz Pruś CSsR oraz p. Krzysztof Jasiński

Tysiące pielgrzymów przybędą w tych dniach do Tuchowa, gdzie rozpoczął się Wielki Odpust ku czci Matki Bożej. Dziś 2 lipca w liturgii przypada święto Najświętszej Maryi Panny Tuchowskiej. Obraz Matki Bożej ma ok. 500 lat.

Kult maryjny jest żywy, a ludzie od wieków wypraszają tutaj wiele łask. Tak jest do dziś - mówi redemptorysta o. Grzegorz Gut, proboszcz i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Tuchowskiej.
CZYTAJ DALEJ

W dzisiejszej Ewangelii mamy dwie różne sceny

[ TEMATY ]

rozważania

O. prof. Zdzisław Kijas

commons.wikimedia.org

W dzisiejszej Ewangelii mamy dwie różne sceny. Pierwsza z nich ukazuje Chrystusa, który udziela apostołom daru Ducha Świętego i wraz z nim władzę odpuszczania grzechów. Mówi im: Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane. Druga z kolei scena koncentruje się na niedowiarstwie Tomasza, jednego z apostołów.

Wieczorem w dniu zmartwychwstania, tam gdzie przebywali uczniowie, choć drzwi były zamknięte z obawy przed Żydami, przyszedł Jezus, stanął pośrodku i rzekł do nich: «Pokój wam!» A to powiedziawszy, pokazał im ręce i bok. Uradowali się zatem uczniowie, ujrzawszy Pana. A Jezus znowu rzekł do nich: «Pokój wam! Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam». Po tych słowach tchnął na nich i powiedział im: «Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane». Ale Tomasz, jeden z Dwunastu, zwany Didymos, nie był razem z nimi, kiedy przyszedł Jezus. Inni więc uczniowie mówili do niego: «Widzieliśmy Pana!» Ale on rzekł do nich: «Jeżeli na rękach Jego nie zobaczę śladu gwoździ i nie włożę palca mego w miejsce gwoździ, i ręki mojej nie włożę w bok Jego, nie uwierzę». A po ośmiu dniach, kiedy uczniowie Jego byli znowu wewnątrz domu i Tomasz z nimi, Jezus przyszedł, choć drzwi były zamknięte, stanął pośrodku i rzekł: «Pokój wam!» Następnie rzekł do Tomasza: «Podnieś tutaj swój palec i zobacz moje ręce. Podnieś rękę i włóż w mój bok, i nie bądź niedowiarkiem, lecz wierzącym». Tomasz w odpowiedzi rzekł do Niego: «Pan mój i Bóg mój!» Powiedział mu Jezus: «Uwierzyłeś dlatego, że Mnie ujrzałeś? Błogosławieni, którzy nie widzieli, a uwierzyli». I wiele innych znaków, których nie zapisano w tej księdze, uczynił Jezus wobec uczniów. Te zaś zapisano, abyście wierzyli, że Jezus jest Mesjaszem, Synem Bożym, i abyście wierząc, mieli życie w imię Jego.
CZYTAJ DALEJ

Watykan/ Prezydent Duda: zaprosiłem papieża Leona XIV do Polski

2025-07-03 12:35

[ TEMATY ]

Andrzej Duda

Papież Leon XIV

Vatican Media

Prezydent Andrzej Duda powiedział dziennikarzom po audiencji u papieża Leona XIV w czwartek, że poprosił go, aby przyjął Karola Nawrockiego, gdy obejmie on urząd Prezydenta RP. Dodał, że zaprosił nowego biskupa Rzymu do Polski.

Vatican Media
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję